Zapewne spotkaliście się w słownikach, a nawet w słownictwie, które dla Was regularnie zamieszczam różne określenia, które są dla Ciebie niezrozumiałe.  

Chodzi o następujące słówka: 

jd. lub jemand (ktoś)

jmdm. lub jemandem lub jdm. (komuś)

jmdn. lub jemanden lub jdn. (kogoś) 

jds. lub jemandes. (czyjeś)

Wiesz co oznacza, gdy pojawi się któreś z nich w jakimś zwrocie? 

Przyjrzyjmy się, jak to wygląda w praktyce? 

jds. Schuld anerkennen – uznać czyjąś winę 

jdn. verfehlen – minąć się z kimś 

jdm. helfen – pomóc komuś.

W praktyce, gdy pojawia się takie wyrażenie, to znaczy, że w tych miejscach powinniśmy zastosować określony przypadek: 

jd.->Nominativ czyli mianownik 

jmdm. -> Dativ czyli celownik 

jmdn. -> Akkusativ czyli biernik 

jds. -> Genitiv czyi dopełniacz.  

!UWAGA! Nie przerażaj się tym, że czasem nie będzie to pokrywało się z językiem polskim. W języku niemieckim w przypadku niektórych czasowników występują inne przypadki, niż w języku polskim.

Same przypadki też często są skracane: 

Nominativ: Nom. lub N. 

Dativ: Dat.lub D. 

Akkusativ: Akk. lub A.  

Genitiv: Gen. lub G.  

Prawidłowymi skróceniami od tych przypadków są te pierwsze, czyli Nom., Dat., Akk., i Gen., a te drugie występują najczęściej w książkach z gramatyką, gdzie są przedstawiane różne tabele z przypadkami, tak jest po prostu prościej. 

Mam nadzieję, że teraz nauka słownictwa stanie się jeszcze przyjemniejsza i nie będziesz musiał się zastanawiać, co podstawić za dany wyraz.  

Spotkaliście się jeszcze z innymi formami skracani tych wyrazów? Piszcie w komentarzach. 

Photo by Marten Newhall on Unsplash

The post jdn., jmdm… co to w ogóle znaczy? first appeared on Droga do szczęścia.

Spójnik “denn” pojawił się w następującym zdaniu. 

Wir haben uns dafür entschieden, denn die Betreuung für die Kinder war zu teuer und wir wollten vor allem mehr Zeit mit unseren Eltern verbringen. 

[Zdecydowaliśmy się na to, ponieważ opieka dla dzieci bybła zbyt droga i chcieliśmy przede wszystkim spędzać więcej czasu z naszymi rodzicami.] 

Jak już zapewne zauważyłeś/zauważyłaś 

denn znaczy ponieważ lub bo. 

I to jest pierwsza rzecz, którą musisz zapamiętać: 

1) denn – ponieważ, bo; 

Drugą kwestią związaną ze spójnikiem “denn”, którą musisz zapamiętać jest szyk zdania, które ten spójnik wprowadza: 

2) spójnik denn wprowadza zdanie proste; 

Jeśli tylko jeszcze zapamiętasz, jak wygląda szyk prosty zdania, to jesteś wygranym/wygraną  

3) Szyk prosty zdania oznacza, że  czasownik znajduje się zawsze na drugim miejscu! To znaczy, że na pierwszym miejscu w tym zdaniu będzie się znajdował najczęściej zaimek osobowy. 

Czyli jak będzie wyglądało zdanie po spójniku denn? 

…, denn podmiot: zaimek osobowy/rzeczownik + czasownik + reszta zdania. 

Spójrzmy, jak to wyglądać będzie w zdaniu: 

…, denn [podmiot: zaimek osobowy/osoba/rzeczownik] + (czasownik) + “reszta zdania”. 

…, denn [die Betreuung für die Kinder] + (war) + “zu teuer” und… 

Przyjrzyjcie się kilku prostym przykładom: 

Ich liebe sie, denn sie ist meine Schwester. 

Er kauft dir Blumen, denn er mag mit dir Zeit verbringen. 

Meine Mutter muss mir helfen, denn ich verstehe diese Aufgabe nicht. 

Wir besuchen Sie heute, denn wir haben Zeit. 

Herr Meier kauft ein neues Auto, denn er hat viel Geld. 

Proste, prawda? 

Sprawdź się w ćwiczeniach? 

Zadanie 1 

Ułóż resztę zdania w prawidłowej kolejności. Zwróć uwagę, że czasowniki są już odmienione.

1. gehe, zur, ich, Schule 

Ich stehe heute früh auf, denn… 

2. dir, einen Brief, schreibe, ich 

Ich habe jetzt keine Zeit, denn… 

3. einen Apfelkuchen, ich, backe 

Ich komme nicht heute zu dir, denn… 

4. müssen, wir, erledigen, etwas 

Wir gehen schon, denn… 

5. vor dem Haus, steht, er 

Ihr seht diesen Mann, denn…  

Zadanie 2 

Przetłumacz zdania na język niemiecki. 

1. Marek uczy się, ponieważ pisze w poniedziałek egzamin. 
2. Moja rodzina często gotuje razem, ponieważ my lubimy gotować. 
3. On jest stary, ponieważ ma już 100 lat! 
4. Ona jest chora, ponieważ ma gorączkę. 
5. Chcę ją poznać, ponieważ mi się podoba. 

Odpowiedzi do zadań mogę Ci przesłać! Wystarczy, że do mnie napiszesz. Do czego Cię ogromnie zachęcam.

Photo by Michael Mroczek on Unsplash

The post Szyk w zdaniu po spójniku „denn” first appeared on Droga do szczęścia.

• słuchanie; 
• czytanie,  
• mówienie i 
• pisanie.  

W tym miejscu rodzi się pytanie: „A gdyby tak nauczyć się tylko mówić i słuchać?” XD Czy jest to w ogóle możliwe i czy ma to sens? Oczywiście, w trakcie nauki możemy przypisywać różne znaczenie tym umiejętnościom, ponieważ chcąc się komunikować z języku niemieckim wystarczy, że będziemy rozumieli, co ktoś chce nam przekazać (co do nas mówi) i umieli odpowiedzieć na zadane pytanie lub po prostu wymienić ze sobą kilka myśli i wcale nie będziemy do tego potrzebowali umiejętności czytania czy pisania. Na pierwszy rzut oka – genialne! Co się jednak stanie, gdy nagle nasz rozmówca zechce (w ramach następnego nawiązania kontaktu) z nami wymienić kilka maili? No, właśnie. Wtedy pojawia się pewien problem… Czy istotny? Raczej tak. Chociaż możemy próbować „wyskrobać coś ze słuchu”, ale czy to będzie się pokrywało z rzeczwywistością i czy odbierca nas zrozumie?! Tego nie dowiemy się pewnie, dopóki nie sprawdzimy. Pewnie zastanawiasz się, skąd wzięło się w mojej głowie to wątpliwe zagadnienie. Do głębszych rozmyślań skłoniło mnie pytanie jednej Pani, która była zainteresowana rozpoczęciem nauki języka niemieckiego, ale tylko na pewnych warunkach. Mianowicie, któregoś dnia zadzwoniła do mnie jakaś Pani i oznajmiła mi, że ona „chciałaby nauczyć się tylko mówić”, bo „cała reszta jest jej niepotrzebna.” Na początku byłam tylko odrobinę zdziwiona, jednak wydawało mi się, że rozumiem tę potrzebę, ale później zaczęłam głębiej zastanawiać się nad sensem takiej formy nauki.

Doszłam wtedy do następujących wniosków: Zrozumiałym jest, że można kłaść różny nacisk na poszczególne umiejętności, dobrowolnie ograniczać i modyfikować zakres nauki, ale pełnym i najbardziej skutecznym sposobem będzie opanowanie wszystkich czterech umiejętności.  

Przyglądając się bliżej temu problemowi i rozkładając go na czynniki pierwsze, warto zauważyć, że istotne znaczenie będzie miało dla nas to, gdzie chcemy wykorzystać naszą umiejętność posługiwania się językiem. Wiadomo, że inaczej należy podejść do nauki chcąc rozpocząć pracę w niemieckim biurze w Niemczech, inaczej na potrzeby pracy w polskim biurze z koniecznością znajomości języka niemieckiego (aczkolwiek ta opcja zazwyczaj podobna jest do tej pierwszej, choć nie zawsze), a jeszcze inaczej wybierając się chociażby do pracy na budowie.

Najbardziej komfortową opcją będzie nauka języka „dla samego siebie” – tu można stawiać sobie większe rygory i wyrzucać sobie z planu nauki to, co nam się żywnie podoba – żartuję, oczywiście! Wróćmy jednak do rzeczywistych potrzeb i odstawmy żarty na bok. Możliwe, że w naszej pracy natkniemy się na kontakt z jakimś klientem (zakładając, że nie będziemy tylko wklepywać danych do komputera). I tutaj bez różnicy, czy będzie to kontakt mailowy czy telefoniczny, ponieważ wtedy nie obejdziemy się już bez wszystkich wymienionych umiejętności. Mając kontakt z drugim człowiekiem nie unikniemy rozmowy, wymieniany maili itd., a co za tym idzie, kluczowym okaże się zrozumienie i zdolność udzielenia mu odpowiedzi naszemu rozmócy. Zapewne zdarzy się konieczność (prędzej czy później) napisania do niego i odczytanie tego, co nam odpisze lub na odwrót. Z resztą, jak sami widzicie jedna kompetencja często nie ma racji bytu (nie istnieje) bez drugiej. Osoba, która np. naprędce (z jakichś względów) wyjeżdża do pracy do Niemiec, przykładowo do opieki nad osobami starszymi, możliwe, że zostanie zmuszona pojechać tam z minimalną bądź żadną znajomością języka. Jak wtedy będzie wyglądać jej sytuacja? W wielu przypadkach może okazać się, że w danej sytuacji wystarczy jej rozumienie ze słuchu i mówienie lub w skrajnych przypadkach samo rozumienie ze słuchu (chociaż, to raczej rzeczywistość bardzo hipotetyczna). Moim zdaniem jest to jednak tylko życzeniowa teoria. Dlaczego? W większości przypadków bardzo szybko wypłynie na wierzch bolesna prawda, że to jeden wielki stek bzdur, ponieważ znajdziemy się w swego rodzaju pułapce, która może postawić nas po prostu w stresującej sytuacji albo zdecydować o czymś zdecydowanie ważniejszym niż znalezienie się w bardzo niekomfortowym położeniu. Wniosek nasuwa się sam, że taka “kompromisowa nauka” języka niemieckiego ma bardzo krótkie nóżki. Przykładów za specjalnie nie trzeba wymyślać, gdyż jak wnioski nasuwają się same. Od rozszyfrowania listy zakupów, po przeczytanie zaleceń lekarskich (gdy nie będzie nikogo do pomocy, żeb nam te zalecenia przeczytał), podanie leku bez recepty zgodnie z ulotką itd. wszędzie pojawi się przed nami czarna odchłań, przed którą nie zdołamy uciec. Powstaje pytanie, jak wtedy wybrnąć z – zapewne niejednokrotnie – takiej podbramkowej sytuacji? I, o ile gubiąc się w obcym mieście, najemy się tylko sporo strachu, to podając np. leki bez recepty – nie wiedząc jak je dawkować, możemy przysporzyć komuś sporo problemów zdrowotnych a sobie kłopotów. 

Czy w takim przypadku ma jakikolwiek sens wybiórcza nauka języka? Ośmielę się powiedzieć, że nie – oczywiście poza wyjątkowymi przypadkami, które jednak w moim odczucia przytrafiają się niezwykle rzadko. Nauka pojedynczych czynności jest niekompletna, nieefektywna i w dłuższej perspektywie nie ma większego sensu, jeśli chcemy zrobić to dobrze i nie musieć się wstydzić za siebie i ponosić konsekwencji nierozsądnych wyborów na każdym kroku.

A teraz praktycznie… Jak się uczyć języka nie chcąć go umieć oczytać i zapisać? Kolejny absurd! Nie wyobrażam sobie tego zytnio, chyba że ktoś będzie siedział z nami 24 godziny na dobę i podszeptywał nam do ucha :). Przecież, żeby nauczyć się jakiegoś słowa, to trzeba je skądś przeczytać. Abstrahując od osób, które minowolnie uczą się języka przebywając za granicą. Radio i telewizja są oczywiście bardzo przydatne w tym procesie. I z pewnością osoby, które nauczyły się tak języka (ale nie zamiaru) później mogą zapoznać się z pewnymi zasadami i tym samym dopełnić tę umiejętność i wtedy jest to postępowanie jak najbardziej prawidłowe, ale rozpoczynając naukę od początku, wychodzić z założenia, że uczyć będę się tylko mówić, bo cała reszta nie ma sensu, to ja z całą pewnością stwierdzam, że takie założenie jest bardzo nieprawidłowe. Kompleksowa nauka jest niewątpliwie łatwiejsza i bardziej zrozumiała. Rozumiem pomijanie pewnych działów w zakresie nauki słownictwa czy gramatyki, bo bez tego da się jakoś funcjonować, ale nauki samego mówienia bez innych kompetencji moja wyobraźnia nie przyjmuje.

A jak ty co sądzisz o wybióczym uczeniu się języka obcego?

Z chęcią dowiem się również, jakie wy macie doświadczenia z nauką języków obcych? Słyszeliście o taki zjawisku?

Photo by frederik danko on Unsplash

The post Czy wybiórcza nauka języka obcego ma sens? first appeared on Droga do szczęścia.

Zaznajomienie się z kilkoma zasadami powoli nam swobodnie odmieniać najróżniejsze czasowniki niemieckie. 

Czasowniki występujące w języku niemieckim najczęściej w bezokoliczniku czyli w tej formie nieodmienionej mają końcówkę -en, np..: machen, kommen, wohnen, gehen itd. 

Chcąc odmienić ten czasownik powinniśmy odrzucić tę końcówkę: machen i przy kolejnych osobach dodawać odpowiednie końcówki tak, aby czasownik otrzymał prawidłową odmianę. 

Na początku przedstawmy osoby, jakie występują w języku niemieckim: 

ich – ja 

du  – ty  

er – on 

sie – ona 

es – ono    

wir  – my 

ihr – wy 

sie – oni, one 

Sie – Pan, Pani, Państwo 

Końcówki, które musimy dodawać  do tych osób są następujące: 

ich – e 

du  – st  

er – t 

sie – t 

es – t    

wir  – en 

ihr – t 

sie – en 

Sie – en 

Odmiana większości niemieckich czasowników – w związku z przedstawionymi powyżej informacjiami – będzie wyglądać w ten sposób: 

ich mache 

du  machst 

er macht  

sie macht 

es macht 

wir  machen  

ihr  macht 

sie machen 

Sie machen 

Czasami zdarza się tak, że niektóre czasowniki mają takie końcówki, że standardowa odmiana byłaby po prostu problematyczna.  

Poniżej znajdują się reguły, o których trzeba pamiętać. 

1) czasowniki, których temat (Mówiąc temat czasownika mamy na myśli te literki, które kończą czasownik po odrzuceniu od niego końcówki –en.) kończy się grupą spółgłosek 

–ffn, -chn, -tm 

lub spółgłoskami: 

-d, -t, -n, -m. 

W wspomnianych powyżej przypadkach (w celu ułatwienia wymowy) w 2. (ty) i 3. (ona, ona, ono) osobie liczby pojedynczej i 2. (wy) osobie liczby mnogiej wstawiamy dodatkowo samogłoskę –e przed dodaniem końcówki odpowiedniej dla konkretnej osoby. 

Przykładem takich czasowników będzie np.: antworten – odpowiadać. 

Odmiana wyglądać będzie tak: 

ich antworte – ja odpowiadam 
du antwortest – ty odpowiadasz 
er antwortet – on odpowiada 
sie antwortet – ona odpowiada 
es antworten – ono odpowiada 
wir antworten – my odpowiadamy 
ihr antwortet – wy odpowiadacie 
sie antworten – oni, one odpowiadają 
Sie anwroten – Pan, Pani, Państwo odpowiadają 

finden  (znajdować, sądzić) 

ich finde – ja znajduję 
du findest – ty znajdujesz 
er findet – on znajduje  
sie findet – ona znajduje  
es findet – ono znajduje 
wir finden – my znajdujemy 
ihr findet – wy znajdujecie 
sie finden – oni, one znajdują 
Sie finden – Pan, Pani, Państwo znajdują 

öffnen – otwierać 

ich öffne – ja otwieram 
du öffnest – ty otwierasz 
er öffnet – on otwiera 
sie öffnet – ona otwiera 
es öffnet – to otwiera  
wir öffnen – my otwieramy 
ihr öffnet – wy otwieracie 
sie öffnen – oni, one otwierają 
Sie öffnen – Pan, Pani, Państwo otwierają 

rechnen /reśnen/ – liczyć 

ich rechne – ja liczę 
du rechnest – ty liczysz 
er rechnet – on liczy 
sie rechnet – ona lliczy 
es rechnet – ono liczy 
wir rechnen – my liczymy 
ihr rechnet – wy liczycie 
sie rechnen – oni, one liczą 
Sie rechnen – Pan, Pani, Państwo liczą 

atmen – oddychać 

ich atme – ja oddycham 
du atest – ty oddychasz 
er atmet – on oddycha 
sie atmet – ona oddycha 
es atmet – ono oddycha 
wir atmen – my oddychamy 
ihr atmet – wy oddychacie 
sie atmen – oni, one oddychają 
Sie atmen – Pan, Pani, Państwo oddychają 

2) odmiana czasowników regularnych, których temat kończy się na –eln wygląda w ten sposób, że czasowniki podczas odmiany tracą w 1. osobie liczby pojedynczej –e w temacie. 

Warto też podkreślić, że często w mowie potocznej utrata –e następuje wśród czasowników zakończonych w temacie na –ern. 

Przyjrzyjmy się temu zjawisku w praktyce: 

sammeln /zameln/ – zbierać 

ich sammle  – ja zbieram 
du sammelst  – ty zbierasz 
er sammelt  – on zbiera 
sie sammelt – ona zbiera 
es sammelt  – ono zbiera 
wir sammeln – my zbieramy 
ihr sammelt  – wy zbieracie 
sie sammeln – oni, one zbierają 
Sie sammeln – Pan, Pani, Państwo zbierają 

bügeln – prasować 

ich bügle  – ja prasuję 
du bügelst – ty prasujesz 
er bügelt  – on prasuje 
sie bügelt – ona prasuje 
es bügelt – ono prasuje 
wir bügeln – my prasujemy 
ihr bügelt – wy prasujecie 
sie bügeln – oni, one prasują 
Sie bügeln – Pani, Pani, Państwo prasują 

klingeln – dzwonić 

ich klingle – ja dzwonię 
du klingelst – ty dzwonisz 
er klingelt – on dzwoni 
sie klingelt – ona dzwoni 
es klingelt – ono dzwoni 
wir klingeln – my dzwonimy 
ihr klingelt – wy dzwonicie 
sie klingeln – oni, one dzwonią 
Sie klingeln – Pan, Pani, Państwo dzwonią 

3) czasowniki, których temat kończy się na: 
-s, -ß, -x, -z, -tz 

w 2. osobie liczby pojedynczej tracą końcówkę –s! To znaczy, że w przypadku w 2 osoby liczby pojedynczej dodajemy tylko –t. Przykłady poniżej: 

rasen – pędzić 

ich rase – ja pędzę, 
du rast  – ty pędzisz 
er rast – on pędzi 
sie rast – ona pędzi 
es rast  – ono pędzi 
wir rasen  – my pędzimy 
ihr rast  – wy pędzicie 
sie rasen – oni, one pędzą 
Sie rasen – Pan, Pani, Państwo pędzą 

heißen – nazywać się 

ich heiße /iś hajse/ – ja się nazywam 
du heißt /du hajst/ – ty się nazywasz 
er heißt /er hajst/ – on się nazywa 
sie heißt /zi hajst/ – ona się nazywa 
es heißt /es hajst/ – ono się nazywa 
wir heißen /wir hajsen/ – my nazywamy się 
ihr heißt /ir hajst/ – wy nazywacie się 
sie heißen /zi hajsen/ – oni, one się nazywają 
Sie heißen /zi hajsen/ – Pan, Pani, Państwo się nazywają 

boxen – boksować 

ich boxe – ja boksuję 
du boxt – ty boksujesz 
er boxt – on boksuje 
sie boxt – ona boksuje 
es boxt – ono boksuje 
wir boxen – my boksujemy 
ihr boxt – wy boksujecie 
sie boxen – oni, one boksują 
Sie boxen – Pan, Pani, Państwo boksują 

kreuzen – krzyżować 

ich kreuze – ja krzyżuję 
du kreuzt – ty krzyżujesz 
er kreuzt – on krzyżuje 
sie kreuzt – ona krzyżuje 
es kreuzt – ono krzyżuje 
wir kreuzen – my krzyżujemy 
ihr kreuzt – wy krzyżujecie 
sie kreuzen  – oni, one krzyżują 
Sie kreuzen – Pan, Pani, Państwo krzyżują 

sitzen – siedzieć 

ich sitze – ja siedzę 
du sitzt – ty siedzisz 
er sitzt – on siedzi 
sie sitzt – on siedzi 
es sitzt – ono siedzi 
wir sitzen – my siedzimy 
ihr sitzt – wy siedzicie 
sie sitzen – oni, one siedzą 
Sie sitzen – Pan, Pani, Państwo siedzą 

Jeśli masz pytania co do tego zagadnienia gramatycznego, to zachęcam do kontaktu ze mną i zostawienia komentarza! 

Photo by Pawel Janiak on Unsplash

The post Odmiana czasowników regularnych first appeared on Droga do szczęścia.

GRAMTYKA NA SPOKOJNIE: 

CZASOWNIKI ROZDZIELNIE ZŁOŻONE 

Na pewno zwróciliście uwagę na występujące w tekście czasowniki, które tak jakby trochę dziwnie się zachowują? 

Jeśli nie dostrzegłeś ich, to poniżej zamieszczę zdaniach, w których wystąpiły te czasowniki. Przyjrzyj im się uważnie?  

Jeden Tag stehe ich an meinem Schultag von Montag bis Freitag um 6.30 Uhr auf. 

Dann ziehe ich mich an. 

Meine Mutter bereitet für uns Frühstück vor. 

Der Bus kommt meistens pünktlich an. 

Nach dem Mittagessen sehe ich fern. 

Ich kann mich einen kleinen Moment ausruhen. 

Ich möchte diese Prüfung gut bestehen, denn ich habe vor, nach meinem Abitur Jura zu studieren. 

Ich räume mein Zimmer auf und helfe ein bisschen meiner Mutter beim Aufräumen. 

Czy teraz udało ci się wychwycić te czasowniki? Jestem pewna, że tak! Jeśli nie, to nie przejmuj się niczym, ponieważ dla osoby, która nie wie czego szukać i na co ma zwrócić uwagę, może to być kompletną abstrakcją. Spójrz jeszcze raz na te zdania, ale tym razem podkreśliłam te czasowniki tak, aby na pewno ci nie umknęły.  

Jeden Tag stehe ich an meinem Schultag von Montag bis Freitag um 6.30 Uhr auf. 

Dann ziehe ich mich an. 

Meine Mutter bereitet für uns Frühstück vor. 

Der Bus kommt meistens pünktlich an. 

Nach dem Mittagessen sehe ich fern. 

Ich kann mich einen kleinen Moment ausruhen. 

Ich möchte diese Prüfung gut bestehen, denn ich habe vor, nach meinem Abitur Jura zu studieren. 

Ich räume mein Zimmer auf und helfe ein bisschen meiner Mutter beim Aufräumen. 

Teraz już wiesz, o które czasowniki chodzi, więc możemy przejść do ich omawiania.  

To, co tu zobaczyłeś są to tak zwane czasowniki rozdzielnie złożone (trennbare Verben). W języku polskim nie mamy klasy czasowników takich jak rozdzielnie złożone, przez co zagadnienie to, może wydawać się odrobinę skomplikowane, ale nie dajcie się zwieść, bo ono wcale takie nie jest. 

Na początku zobaczmy w ogóle, co ta za czasowniki, a potem zajmijmy się tym, co z nimi się dzieje. 

W zdaniach zostały użyte następujące czasowniki: 

auf|stehen – wstawać; 

sich an|ziehen – ubierać się; 

vor|bereiten – przygotowywać; 

an|kommen – przybywać, przyjeżdżać, przychodzić; 

fern|sehen – oglądać telewizję; 

sich aus|ruhen – odpoczywać; 

vor|haben – zamierzać; 

auf|räumen – sprzątać. 

Te czasowniki praktycznie nie różnią się niczym od tych standardowych – też kończą się końcówką -en, jednak rozdziela je taka jakby niewidzialna kreska, którą ja tutaj akurat wstawiłam, żebyście widzieli, gdzie się ona znajduje, dopóki sami nie dowiecie się, jak rozróżnić, czy dany czasownik jest czasownikiem rozdzielnie złożonym, czy też nie.  

W opozycji do czasowników rozdzielnie złożonych są czasowniki nierodzielne (untrennabre Verden), ale nimi dzisiaj nie będziemy się zajmować. 

Po czym zatem rozpoznać, czy dany czasownik jest rozdzielnie złożony? 

Jest to dość proste, ponieważ wystarczy zastosować się do pewnych zasad, które ci za chwilę przedstawię.  

Przede wszystkim, aby czasownik mógł być rozdzielnie złożony, jego przedrostek musi mieć samodzielne znaczenie. Podkreślę jednak, że to znaczenie może się mieć nijak do znaczenia czasownika rozdzielnie złożonego. 

 Warto też zapamiętać, że przedrostki tychże czasowników są akcentowane, chociaż to na początku nauki może sprawiać niemałe trudności. 

Do wspomnianych przedrostków należą: 

ab- 

abnehmen – tracić na wadze 

an- 

ankommen – przybywać, przyjeżdżać, przychodzić, sich anziehen – ubierać się 

auf- 

aufstehen – wstawać, aufräumen – sprzątać 

aus– 

sich ausruhen – odpoczywać 

bei– 

beibringen – wpajać, nauczać 

ein– 

einladen – zapraszać 

fern- 

fernsehen – oglądać telewizję 

mit– 

mitnehmen – zabierać ze sobą 

nach– 

nachsehen – sprawdzać, spoglądać (za kimś) 

statt– 

staffinden – odbywać się 

vor– 

vorhaben – zamierzać 

zu– 

zumachen – zamykać 

zusammen– 

zusammenarbeiten – współpracować 

zurück– 

zurückgeben – oddawać 

Miejscie proszę na uwadze, że to nie są wszystkie czasowniki. Na tym etapie wystarczy nam te kilka . 

Trzeba jednak zachować czujność, ponieważ może zdarzyć się tak, że czasownik może mieć różne znaczenia w zależności od tego czy jest rozdzielny, czy łączny, np. 

überlegen – zastanawiać się, namyślać się 

über|legen – przykrywać, wychylać się. 

Teraz zajmiemy się odmianą czasowników rozdzielnie złożonych, które wystąpiły w tekście. 

Generalnie zasada jest taka, że odmienia się go w ten sposób, że odmieniamy czasownik a nie jego przyrostek, gdyż ten idzie na koniec (w zdaniu na koniec zdania), np.  

auf|machen 

Odmiana: 

ich mache auf,  

du machst auf itd.  

Odmiana czasowników z tekstu: 

auf|stehen – wstawać 

ich stehe auf – ja wstaję 

du stehst auf – ty wstajesz 

er steht auf – on wstaje 

sie steht auf – ona wstaje 

es steht auf – ono wstaje 

wir stehen auf – my wstajemy 

ihr steht auf – wy wstajecie 

sie stehen auf – oni, one wstają 

Sie stehen auf – Pan, Pani, Państwo wstają 

sich an|ziehen – ubierać się (tutaj sytuacja jest o tyle skomplikowana, że czasownik zawiera sich, które też trzeba odmienić – jak poniżej) 

ich ziehe mich an – ja ubieram się 

du ziehst dich an – ty się ubierasz 

er zieht sich an – on się ubiera 

sie ziehst sich an – ona się ubiera 

es zieht sich an – ono się ubiera 

wir ziehen uns an – my się ubieramy 

ihr zieht euch an – wy się ubieracie 

sie ziehen sich an – oni, one się ubierają 

Sie ziehen sich an – Pan, Pani, Państwo się ubierają  

vor|bereiten – przygotowywać 

ich bereite vor – ja przygotowuję 

du bereitest vor – ty przygotowujesz 

er bereitet vor – on przygotowuje 

sie bereitet vor – ona przygotowuje 

es bereitet vor – ono przygotowuje 

wir bereiten vor – my przygotowujemy 

ihr bereitet vor – wy przygotowujecie 

sie bereiten vor – oni, one przygotowują 

Sie bereiten vor – Pan, Pani, Państwo przygotowują 

an|kommen – przybywać, przyjeżdżać, przychodzić 

ich komme an – ja przyjeżdżam 

du kommst an – ty przyjeżdżasz 

er kommt an – on przyjeżdża 

sie kommt an – ona przyjeżdża 

es kommt an – ono przyjeżdża 

wir kommen an – oni przyjeżdżają 

ihr kommt an – wy przyjeżdżacie 

sie kommen an – oni, one przyjeżdżają 

Sie kommen an – Pan, Pani, Państwo przyjeżdżają 

fern|sehen – oglądać telewizję 

ich sehe fern – ja oglądam telewizję 

du siehst fern – ty oglądasz telewizję 

er sieht fern – on ogląda telewizję 

sie sieht fern – ona ogląda telewizję 

es sieht fern – ono ogląda telewizję 

wir sehen fern – my oglądamy telewizję 

ihr seht fern – wy oglądacie telewizję 

sie sehen fern – oni, one oglądają telewizję 

Sie sehen fern – Pan, Pani, Państwo oglądają telewizję 

sich aus|ruhen – odpoczywać 

ich ruhe mich aus – odpoczywam 

du ruhst dich aus – ty odpoczywasz 

er ruht sich aus – on odpoczywa 

sie ruht sich aus – ona odpoczywa 

es ruht sich aus – ono odpoczywa 

wir ruhen uns aus – my odpoczywamy 

ihr ruht euch aus – wy odpoczywacie 

sie ruhen sich aus – oni, one odpoczywają 

Sie ruhen sich aus – Pan, Pani, Państwo odpoczywają 

vor|haben – zamierzać 

ich habe vor – ja zamierzam 

du hast vor – ty zamierzasz 

er hat vor – on zamierza 

sie hat vor – ona zamierza 

es hat vor – ono zamierza 

wir haben vor – my zamierzamy 

ihr habt vor wy zamierzacie 

sie haben vor – oni, one zamierzają 

Sie haben vor – Pan, Pani, Państwo zamierzają 

auf|räumen – sprzątać 

ich räume auf – ja sprzątam 

du räumst auf – ty sprzątasz 

er räumt auf – on sprząta 

sie räumt auf – ona sprząta  

es räumt auf – ono sprząta 

wir räumen auf – my sprzątamy 

ihr räumt auf – wy sprzątacie 

sie räumen auf – oni, one sprzątają 

Sie räumen auf – Pan, Pani, Państwo sprzątają 

Übungen 

Übung 1 

Odmień przez osoby następujące czasowniki: 

zumachen, mitnehmen, beibringen 

Übung 2 

Przetłumacz zdania: 

1. Wstaję o godzinie 7.00. 
2. Dzisiaj moja mama ubiera się szykownie.  
3. Moja siostra przygotowuje śniadanie. 
4. Ciocia przyjedzie z wizytą o godzinie 15.00. 
5. My oglądamy telewizję bardzo rzadko. 
6. Co robisz? Odpoczywam. 
7. Zamierzasz przyjść? 
8. Sprzątam codziennie, ale nie lubię.  

Übungen Antworten 

Übung 1 

ich mache zu 

du machst zu 

er macht zu 

sie macht zu 

es macht zu 

wir machen zu 

ihr macht zu 

sie machen zu 

Sie machen zu 

ich nehme mit 

du nimmst mit 

er nimmt mit 

sie nimmt mit 

es nimmt mit 

wir nehmen mit 

ihr nehmt mit 

sie nehmen mit 

Sie nehmen mit 

ich bringe bei 

du bringst bei 

er bringt bei 

sie bringt bei 

es bringt bei 

wir bringen bei 

ihr bringt bei 

sie bringen bei 

Sie bringen bei 

Übung 2 

Jeśli chcesz wiedzieć, czy dobrze przetłumaczyłeś/przetłumaczyłaś zdania, to napisz do mnie i wyślij odpowiedzi. A ja sprawdzę twoje zdania i je skoryguję .  

Photo by Cathryn Lavery on Unsplash

The post Czasowniki rozdzielnie złożone first appeared on Droga do szczęścia.

Generalnie chodzi o tworzenie konstrukcji typu: coś słoskiego, coś małego, coś miłego, coś ważnego itd.

Do utworzenia takiego zwrotu będziemy potrzebowali przymiotnika, którego będziemy musieli trochę wzbogacić. Po pierwsze napiszemy go dużą literą, dodamy do niego końcówkę -es i przed przymiotnikiem napiszemy etwas.

Wzór:

etwas + przymiotnik zapisany dużą literą z dodaną do niego końcówką-es

Przykład:

klein – mały i chcemy zrobić z tego słówka zwrot: coś małego

etwas Kleines 

i już. Zrobione!!!

Poćwicz.

Zadanie:
Utwórz z przymiotników zwroty typu coś… etwas …
1. nett
2. schön
3. dick
4. lang
5. lustig
6. wichtig
7. hübsch
8. groß
9. billig
10. hart

Swoje odpowiedzi możesz wysłać do mnie poprzez formularz zamieszczony poniżej, a ja Ci powiem, czy dobrze wykonałeś ćwiczenie.

Photo by Frida Bredesen on Unsplash

The post Zwroty typu „etwas Süßes” first appeared on Droga do szczęścia.

Zwróćcie uwagę na występujące w tekście słowo: 

Gebirge, 

które jest w języku niemieckim rodzaju nijakiego, czyli ma rodzajnik (określony) das i oznacza góry.  
 

Większość z Was na pewno dostrzegła, że wspomniane słowo Gebirge występuje w połączeniu z różnymi przyimkami (Präpositionen): 

im Gebirge 

i 

ins Gebirge 

te zwroty znajdziecie w tekście. Przypominając sobie słownictwo, z którym zapoznawaliście się przez cały miesiąc, przy pomocy publikowanych na Facebooku postów, wiecie już, że: 

im Gebirge znaczy „w górach”, 

a 

ins Gebirge znaczy „w góry”. 

Pozostaje więc tylko pytanie, jak rozpoznać, kiedy można zastosować odpowiedni przyimek z odpowiednim przypadkiem.  

Zacznijmy od tego, czym w ogóle są zastosowane przed słówkiem Gebirge przyimki.  

Pierwszy z nich, czyli:  

im, to nic innego, jak skrócona wersja in dem,  

a ins, to nic innego, jak skrócona wersja in das.  

Skoro już rozszyfrowaliśmy ich znaczenie, to skupmy się na tym, skąd się wzięło ich zastosowanie i dlaczego raz mówi się im (in dem) a raz ins (in das).  

Odpowiedź jest banalna. Tak, najprościej mówiąc, naprawdę wszystko – z resztą tak jak w języku polskim – rozchodzi się o znaczenie każdego ze zwrotów i im Gebirge znaczy coś innego niż ins Gebirge.   Ale jak to rozpoznać? Trzeba się nauczyć pewnej zasady. Gdy mamy do czynienia z czasownikami wyrażającymi ruch, to po przyimku (w omawianym przypadku chodzi o przyimek in) będzie występował jeden z dwóch określonych przypadków. Będzie to: 

Trzeci przypadek: celownik (Dativ) albo 

Czwarty przypadek: biernik (Akkusativ). 

Kolejnym i najistotniejszym pytaniem jest: Który przypadek, gdzie zastosować? Jest na szczęście (zum Glück) reguła, która pozwala nam odróżnić te dwa przypadki. I tak w pierwszym przypadku, gdy  Czasowniki, które będą wyrażały ruch związany z przemieszczaniem osoby lub jakiegoś obiektu, czyli będą to czasowniki które będą odpowiadały na pytanie: 

A. Wohin?  (dokąd?). I tutaj będziemy stosować Akkusativ. Do tej grupy będą należały następujące (przykładowe) czasowniki:  

fahren,  

laufen,  

fliegen,  

gehen,  

springen itd. 

 
***Na przykładzie: W przypadku zdania: Jadę (dokąd?) w góry; powiemy Ich fahre (ze względy na to, że Gebirge mają rodzaj nijaki czyli das, który w Akkusativie (bierniku) nie ulega zmianie, gdyż ma identyczną formę, jak w Nominativie (mianowniku) czyli das, to w tym przypadku powiemy: “das Gebirge”) in das Gebirge (w skrócie: in das=ins Gebirge).  

W drugim przypadku, gdy czasowniki będę nie będą wyrażały ruchu lub będą wyrażały ruch, ale nie związany z przemieszczaniem się osoby lub jakiegoś obiektu z punkt A do punktu B, czyli czasowniki, które będą odpowiadały na pytanie: 

B. Wo?  (gdzie?), to w tej sytuacji będziemy stosować Dativ, do tej grupy będą należały następujące (przykładowe) czasowniki:  

sein, 

stellen, 

legen,  

setzen, 

hängen, 

stecken, 

packen,  

schieben,  

treten itd.  

***Na przykładzie: W przypadku zdania: Jestem (gdzie?) w górach; powiemy Ich bin (ze względy na to, że Gebirge mają rodzaj nijaki czyli das, który w Dativie (celowniku) ulega zmianie na “dem”: dem Gebirge) in dem Gebirge (w skrócie: in dem=im Gebirge).  

!!! Pamiętajmy jednak, że niemieckie przyimki nie zawsze znajdują odpowiedniki w polskich! To znaczy, że w języku polskim nie zawsze mówi się tak samo. W omawiamy przypadku, zarówno w języku niemieckim i polskim sprawa przedstawia się analogicznie, dlatego polskie: „Jadę W góry.” odpowiada niemieckiemu „Ich fahre IN das Gebirge.” Tak samo jest w przypadku: „Ich bin IN dem Gebirge.”, ale nie zawsze tak będzie.  

Dla przećwiczenia rozwiąż kilka przykładów.  

Übung: 

Przetłumacz zdania. !Wszędzie powinien być użyty przyimek “in”: 

1. Anna idzie do szkoły.  
2. Uczniowie siedzą każdego dnia w szkole. 
3. Dzisiaj jadę z mamą do supermarketu.  
4. On jest teraz w centrum miasta.  
5. Jej babcia siedzi godzinami w kościele. 
6.  W niedzielę idę z rodzicami do kościoła.  
7. Idę właśnie do kuchni.  
8. Kto jest teraz w kuchni?  
9. Monika wyprowadza się (ziehen) do miasta. 
10. Mieszkam z rodzicami w mieście. 

Chcesz sprawdzić, czy dobrze zrobiłeś zadanie? Wyślij do mnie odpowiedzi, a ja wyślę do Ciebie odpowiedź.

Photo by Andreas Kind on Unsplash

The post ins Gebirge czy im Gebirge? first appeared on Droga do szczęścia.