Przepisy: 

Art. 22 § 1 Kodeksu pracy 

Nawiązanie stosunku pracy następuje, gdy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. 

Warto podkreślić, że zobowiązanie to jest dobrowolne. Aby mogło powstać to zobowiązanie czyli, aby mógł zostać nawiązany stosunek pracy i aby mogły zostać ustalone warunki pracy muszę zostać złożone zgodne oświadczenia woli zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Praca musi być wykonywana przez pracownika osobiście, to znaczy, że nie może powierzyć jej wykonania komuś innemu – musi wykonywać pracę własnym wysiłkiem. Pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, co oznacza, że istnieje w tym przypadku podporządkowanie pracownicze. To właśnie podporządkowanie pracownicze jest cechą odróżniającą stosunek pracy od stosunków cywilnoprawnych. Podporządkowanie pracownicze objawia się przede wszystkim tym, że pracodawca ma możliwość wydawania pracownikowi poleceń dotyczących pracy. Ponadto pracownik wykonuje swoją pracę pod kierownictwem i na rzecz pracodawcy w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczanym do jej wykonywania. 

Praca wykonywana przez pracownika jest odpłatna. Znaczy to tyle, że obowiązkiem pracodawcy jest wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia za wykonaną pracę. Warto przypomnieć, że pracownik nie ma możliwości zrzeczenia się wynagrodzenia za pracę.  

Praca wykonywana jest na ryzyko pracodawcy. Pracodawca ponosi ryzyko zarówno osobowe, gospodarcze, techniczno-organizacyjne jak i socjalne.  

Ryzyko osobowe oznacza, że pracodawca będzie ponosił negatywne konsekwencje nieprawidłowego wykonania pracy przez swojego pracownika. Pracodawca oprócz ryzyka osobowego ponosi również ryzyko socjalne polegające na tym, że w określonych w przypadkach (określonych w przepisach) ma obowiązek tolerować nieobecność pracownika w pracy oraz zwalniać go z obowiązku świadczenia pracy. Warto zapamiętać, że pracownik zachowuje przy tym prawo do wynagrodzenia. Dodatkowe obowiązki wypływają także z innych przepisów, chociażby z Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.  

Pracodawca zobowiązany jest do wypłacania pracownikom wynagrodzenia nawet w przypadkach, gdy wystąpią jakieś zakłócenia w funkcjonowaniu zakładu pracy. Nie jest istotne, czym będzie to spowodowane. Utrata zleceń czy płynności produkcji polegającej np. na braku materiałów czy przeroście zatrudnienia nie będą wpływały na pracownicze prawo do wynagrodzenia i będzie on zobowiązany je i tak pracownikom wypłacić. Ryzyko to jest określane mianem ryzyka produkcyjnego lub techniczno-organizacyjnego. Pracodawca ponosi również ryzyko gospodarcze w związku, z którym nie będzie on mógł przenieść na pracownika nawet części negatywnych zdarzeń ekonomicznych.  

Praca przez pracownika powinna być wykonywana w sposób ciągły. Generalnie pracownik ma obowiązek przez cały czas – nie chodzi o jednorazowe wykonanie pewnej czynności lub zespołu czynności, które w efekcie będą składały się na określony rezultat. Chodzi o wykonywanie określonych czynności powtarzających się w odstępach, w okresie istnienia trwałej więzi łączącej pracownika z pracodawcą (wyrok SN z grudnia 1999 r., I PKN 451/99, OSNP 2001/10/337). Pracownik jest zobowiązany do starannego działania w całym procesie wykonywanej pracy.  

Photo by rawpixel on Unsplash

The post Cechy stosunku pracy first appeared on Droga do szczęścia.