Świeżo upieczonemu aplikantowi nie jest tak łatwo. Dużo niewiadomych, gdyż człowiek do końca nie wie, co się dzieje i co dalej robić. Czeka więc na kolejne listy. 

Na samym początku należy napisać wniosek o wpis na listę aplikantów radcowskich wraz ze stosownymi dokumentami, oświadczeniami i oryginałem opłaty za wpis na listę aplikantów radcowskich. 

Po złożeniu dokumentów otrzymamy informację, kiedy i gdzie odbywa się ślubowanie. Jest ona obowiązkowe i należy na nie zabrać ze sobą coś do pisania. Oczywiście obowiązuje strój galowy.  

Generalnie po ślubowaniu uzyskujemy status aplikanta radcowskiego i nabywamy uprawnienie do wpisania na listę i otrzymujemy numer tego wpisu. 

Mnie udało się dokonać tego wszystkiego w roku 2020 i rozpocząć aplikację. Niestety wybuch koronawirusowej pandemii szybko przeniósł stacjonarne zajęcia, które odbywały się raz w tygodniu – w moim przypadku w czwartki – od godziny 14.15 do 19.15, na platformę online. 

Niestety sytuacja osobista zmusiła mnie mniej więcej pod koniec wakacji do złożenia wniosku o udzielenie mi urlopu dziekańskiego, który mi ostatecznie został przyznany. 

Urlop dziekański wiąże się jednak z tym, że aplikację trzeba rozpoczynać tak jakby od nowa. Nie liczą się żadne zaliczenia czy praktyki z zeszłego roku. 

Dzięki temu w tym roku rozpoczynam aplikację od nowa.  

Na bieżąco będę was informować, co się dzieje na froncie. 

W ostatni wtorek było spotkanie organizacyjne, na którym przedstawiono nam opiekunów praktyk i pokazano ekstranet, pokierowano nas, jak będą wyglądały zajęcia – teraz od początku zajęcia są tylko i wyłącznie tylko online. Poinformowano nas, ile zajęć można opuścić, jak wyglądają zasady uznawania obecności itp. 

Zajęcia zaczynamy od przyszłego tygodnia, od wtorku. 

Ja dodatkowo – w ramach dobrych praktyk – napisać oświadczenie o ponownym podjęciu praktyk i o pozostawieniu lub zmianie patrona. To jest jeden z pierwszych kroków, które trzeba podjąć rozpoczynając aplikację. Trzeba wybrać patrona i maksymalnie do 22 stycznia włożyć wniosek w sprawie wyznaczenia patrona lub wniosek o jego wyznaczenie, gdy nie znajdziemy go samodzielnie. Wniosek o wyznaczenie patrona powinien wskazywać go z imienia i nazwiska i zawierać jego zgodę na przyjęcie obowiązków związanych z patronatem. 

Ja, postaram się Was na bieżąco informować, jak mi ta aplikacja przebiega, tak, żeby przybliżyć Wam, jak to wygląda.  

The post Aplikacja – podejście drugie  first appeared on Droga do szczęścia.

Odpowiedź brzmi mało przyjaźnie: 

Nie ma złotego środka 

na przygotowanie się do egzaminu wstępnego na aplikację prawniczą. Każdy ma inne metody przyswajania wiedzy i jeden lubi to, a drugi lubi tamto. Ciężko więc znaleźć rozwiązanie zadowalające wszystkich. 

Ja, postaram się Ci zaproponować różne opcje nauki, a w związku z brakiem tego poszukiwanego przez wszystkich złotego środka, będziesz musiał sam zdecydować, co ci najbardziej odpowiada. 

Zapomnij o tym, że znajdziesz sposób na pochłonięcie tej “tajemnej wiedzy” niezbędnej do dostania się na aplikację bez nauki. Nikt ci tego do głowy nie włoży i jeśli nie poświęcisz temu odpowiedniej ilości czasu, to się po prostu nie dostaniesz. Czarów nie ma. Z moim obserwacji wynika, że “cwaniaki” próbujący dostać się tam “sposobem” po prostu się tam nie dostają. Zdecyduj więc sam, czy chcesz poświęcić swój czas (sporo czasu) na przygotowanie, czy szukać sposobu, który pomoże ci awansować nie wkładając za bardzo w to pracy i swojego zaangażowania. W tym drugim przypadku, lepiej odpuść! Tak się nie da, chyba że jesteś w czepku urodzony. Szkoda twojego czasu i środków, które z pewnością chętnie na to poświęcisz.  

 Zapomnij raczej o tym, że pomoże ci w tym praktyka czy praca w kancelarii. Choć niewątpliwie praktyka często pomoże ci to w zrozumieniu pewnych mechanizmów tych kodeksowych konstrukcji, ale do samego egzaminu wniesie nie za dużo. 

Jak wygląda egzamin? 

Odpowiedź na to pytanie jest kluczowa. Chcąc się przygotować do jakiegoś egzaminu, dobrze by było wiedzieć, jak on w ogóle wygląda. Egzamin na aplikację radcowską i adwokacką, to nic innego jak test składający się ze 150 pytań, gdzie do każdego z nich są zawsze zaproponowane trzy warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Aby się dostać potrzebujesz uzyskać z niego minimum 100 punktów, czyli odpowiedzieć prawidłowo na co najmniej na 100 pytań. Czas na rozwiązanie egzaminu to 150 minut. Z czego wynika, że mamy minutę na zapoznanie się i udzielenie odpowiedzi na 1 pytanie. Dużo? Mało? Ciężko powiedzieć. Rozwiązując test spotkamy się z pytaniami, na które będziemy odpowiadać bez zastanowienia i takie, które będą wymagały od nas główkowania. Coraz częściej pytania są podchwytliwe i wymagają od nas chwili zastanowienia się. Warto uczyć się znowelizowanych przepisów, gdyż one dość często pojawiają się na egzaminach. 

Z czego się przygotować? 

Odpowiedź jest prosta, wręcz prościej się nie da – z kodeksów i ustaw. Żadne orzecznictwo, żadne komentarze nie będą tutaj potrzebne. Do przygotowania potrzebne będzie ci tylko to. Miałam okazję rozmawiać z dziewczyną, która odwoływała się od wyniku egzaminu powołując się przy tym na orzecznictwo. Otrzymała informację, że ich nie obowiązuje orzecznictwo, tylko kodeks. To powinno dać domyślenia. 

Oczywiście wedle upodobań można korzystać z dodatkowych opracowań, książek, podręczników testów, które często pomagają tę wiedzę uporządkować, ale podstawą zawsze będą kodeksy i ustawy. 

Skąd mam wiedzieć, z jakich ustaw i kodeksów się przygotowywać? 

Rokrocznie na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości na początku kwietnia zamieszczany jest aktualny wykazów aktów prawnych, które obowiązują na najbliższym egzaminie. W tym roku (2020) było ich aż 56. Oczywiście nie zawsze wszystkie wystąpią i nie jest to zazwyczaj aż sformułowane na ich podstawie pytania nie są aż tak szczegółowe, co pozwala na bardziej ogólne przygotowanie się z niektórych zagadnień. Należy mieć jednak na uwadze, że czasem zdarzają się niespodziewane pytania, które stopniem szczegółowości potrafią zaskoczyć. Należy tutaj wywarzyć opłacalność nauki czasami niezwykle trudnych zagadnień z częstotliwością ich występowania. Skłaniałabym się tutaj raczej przy opinii, że warto je przeczytać/przejrzeć, a nie starać się opanować je szczegółowo. 

Wykaz aktualnych aktów prawnych znajdziesz tutaj. 

Jakie są metody nauki? 

Możliwości jest z pewnością wiele. Ja przedstawię tutaj te najważniejsze: 

1. Można czytać (a raczej uczyć się ich) kodeksy i ustawy, co – biorąc pod uwagę charakter egzaminu – jest w moim przekonaniu niekompletne. Jak człowiek czyta/uczy się, to wydaje mu się, że wie, a jak trzeba rozwiązać test, to szybko się okazuje, że jednak nie wie albo, że nie jest pewien i z każdą następną sekundą, którą poświęca na zastanawianie się nad rozwiązaniem jego szansa na “ustrzelenie” prawidłowej odpowiedzi z pewnością maleje. Na rynku są różne zbiory ustaw zawierające zestawy aktów prawnych niezbędnych do przygotowania się egzaminu, ale (jest właśnie jedno ale) one najczęściej nie zawierają kompletu tych ustaw.  Mają ich sporo, bo zazwyczaj więcej niż potrzeba, ale nie wszystkie potrzebne też tam są. 
   Wiedzę z kodeksów warto jest więc uzupełniać testami, a więc – jak już się zapewne domyślasz – numerem drugim na mojej liście są:
2. Testy. Testy warto rozwiązywać. Na rynku najpopularniejsze są test z Ars Lege i Beka.  
   
   Na Ars Lege można kupować najróżniejsze (mieszane) same testy lub pakiety z filmami, orzecznictwem, opracowaniem najtrudniejszych pytań i innymi różnymi udogodnieniami jak np. ustawy w formie audio. Ceny wahają się, ale rozpoczynają się już od 20 złotych za dobę ;). W rzeczywistości nie ma czasu (chyba, że nie pracujecie, nie macie rodzin i życia osobistego) na oglądanie tych filmików i nadmiernych opracowań, więc ja uznałam (choć podejmowałam próby) nie warto tracić na nie czasu. W to miejsce lepiej postudiować kodeks. Testy nie wymagają aż tak dużego zaangażowania, chyba że za punkt honoru postawiliście sobie zebranie maksymalnej liczby punktów. Pamiętaj jednak, że wszystkie filmiki i opracowania i tak nie omawiają całej wymaganej materii. Moim zdaniem testy plus ewentualnie opracowanie tych najtrudniejszych pytań powinno ci w zupełności wystarczyć.
   Po drugiej stronie barykady mamy testy wydawnictwa Beck, gdzie znajdziemy typowe testy bez jakichś specjalnych opracowań i udziwnień. 
   
   Ogólnie planuje odwieczny spór, które testy są lepsze. Na to pytanie tutaj też nie znajdziecie odpowiedzi. Nie ze złośliwości. Ja po prostu nie umiem odpowiedzieć na to pytanie. Jedni twierdzą, że testy Becka są bliższe pytaniom z egzaminu wstępnego na aplikację, inni twierdzą, że tak nie jest, i że test z Becka są zbyt łatwe w porównaniu do tych występujących na egzaminie wstępnym. Znajdą się też zwolennicy rozwiązywania obydwu zestawów. Decyzję pozostawiam wam. Nie będę grzebać w tym sporze. Ja na początku rozwiązywałam testy Becka, potem już tylko Ars Lege. Zdecydowała jednak o tym przypadkowość, a nie jakieś specjalne preferencje.
   
   Plusem testów internetowych jest to, że są one aktualizowane z obowiązującym stanem prawnym, tak co najmniej reklamuje się Ars Lege. Na stronie Becka nie znalazłam takiej informacji. Z resztą z tego, co pamiętam w praktyce, to te Becka rzeczywiście nie zostały zaktualizowane pod stan prawny, który miał obowiązywać na moim egzaminie. Wtedy chodziło bodajże o reformę prawa karnego.
   
   Dla tych, co nie sympatyzują z komputerem zawsze pozostaje opcja rozwiązywania testów w formie papierowej. Istnieje wiele opracowań zawierających różnego rodzaju testy. Tutaj należy uważać na aktualność stanów prawnych, gdyż jeśli kupimy jakieś nieuaktualnione wydanie możemy się później niemile zaskoczyć. Polecam również rozwiązywanie testów z lat poprzednich, gdyż pytania z nich często lubią się powtarzać w następnych latach.
   
   Osobiście uważam, że testy w formie papierowej są świetnym uzupełnieniem testów elektronicznych. Nie zdecydowałabym się na ich samodzielne rozwiązywanie z tego względu, że bazy testów internetowych są znacznie większe.
3. Trzecią opcją jest wybranie się na kurs przygotowujący do egzaminu wstępnego na aplikacje prawnicze. Od razu chciałabym tutaj podkreślić, że jeśli decydujesz się na taką formę przygotowania, to po pierwsze wybieraj te kursy tematycznie. CO to znaczy? Jeśli wybierasz się na aplikację sędziowska i prokuratorską, to szukaj kursu, który przygotowuje pod tym kątem. Nie chodźcie na kursy ogólne typu: Przygotowanie do wszystkich aplikacji, chyba, że resztę przygotujecie sami (co w moich oczach mija się z celem i się nie stanie, bo nie będzie na to czasu). Dlaczego tak? Większość z nich jest ukierunkowana na przygotowanie pod kątem aplikacji adwokackiej i radcowskiej. Nie czarujcie się więc, że przygotuje ona was do komorniczej, notarialnej czy prokuratorskiej, bo się rozczarujecie i wywalicie pieniądze w błoto. Po drugie, miej świadomość, że ten kurs nie przygotuje cię w stu procentach – nikt ci łopatą wiedzy do głowy nie nałoży – więc i tak będziesz musiał poświęcić sporo czasu w domu i uczyć się i czytać ustawy samodzielnie. Na tego typu kursach zwracają raczej uwagę, na co warto zwrócić szczególną uwagę, co może wystąpić na egzaminie, ale nie gwarantują ci one wystąpienia tych zagadnień na egzaminie, a tym bardziej jego zdania. Jest to owszem bardzo dobre uzupełnienie czy szansa na zbudowanie podstaw – szczególnie dla osób, które nie mają zbyt dużo czasu na samodzielne przygotowanie w domu.  
   
   Pamiętajcie, że te kursy też wyjmą z życia kilka weekendów. Ich minusem jest spory koszt. Kurs takie najczęściej kosztują około dwóch lub więcej tysięcy. Pamiętajmy, że samo podejście do egzaminu wstępnego na aplikację też nie jest najniższa, gdyż jest to koszt powyżej tysiąca złotych. I jakość wykładów nie zawsze jest na najwyższym poziomie i adekwatna, czasem do wygórowanych cen. 
   
   Kolejną istotną informacją odnośnie takich kursów jest fakt, że zdarzają się wykładowcy (oczywiście większość z nich ma porażającą wiedzą, co robi ogromne wrażenie na kursancie), ale nie przedstawiają jej w odpowiedni sposób, bo np. podają sygnatury orzeczeń, które na tym etapie w ogóle nie są potrzebne. I nie przedstawiają wyłącznie samej wiedzy, więc jeśli liczycie, że ktoś wam tylko streści najważniejsze rzeczy, to się mylicie. Tam też będziecie rozwiązywać testy. Możliwe, że na tych kursach “pigułkowych” jest po prostu przedstawiany zbiór najważniejszych informacji, ale to też z pewnością zależy od rodzaju kursów. 

Jaką metodę nauki wybrać? 

Tak naprawdę jest to kwestia indywidualna. Każdy wie, co mu najlepiej pasuje. Ja polecam czytanie kodeksów i ustaw fragmentami i uzupełnianie ich poprzez sprawdzanie przyswojonej wiedzy w formie testów i robienie regularnych powtórek – oczywiście nie wszystkiego, bo nie da się. Proponuję powtarzać te najważniejsze kwestie. A to co wydaje się nam najważniejsze zaznaczać w kodeksach, wypisywać na kartkach, mapach myśli, fiszkach. Warto też porządkować wiedzę, na zasadzie zbiorów porównań. Wypisanie najważniejszych terminów itp., to bardzo pomaga. Jak zdecydować co najważniejsze? Kierujcie się intuicją. Włączcie swoje wewnętrzne sito i starajcie się wyłapywać te kwestie, które waszym zdaniem mogą pojawić się na egzaminie. Test książkowe zawierają omówienia testów z lat poprzednich, więc możemy zobaczyć, jakich pytań najczęściej znajdziemy najwięcej, a dokładniej rzecz biorąc z jakich ustaw. Po takiej analizie będziemy już wiedzieli, że najlepiej skupić się jest na kodeksach i w jakiej kolejności. 

Dla zapracowanych, mimo wszystko polecam posiłkowanie się kursami przygotowującymi do egzaminów wstępnych, bo to siłą wyrywa nam czas, który musimy na to poświęcić. Warto przed egzaminem wziąć 2 lub 3 tygodnie urlopu i wtedy już tak mocno skupić się na nauce. W przypadku aplikacji prokuratorskiej i sędziowskiej proponuje jednak wydłużyć trochę ten czas na naukę, gdyż mimo mniejszego zakresu ustaw, szczegółowość pytań jest dużo większa. 

Jako ciekawostkę powiem, że wśród uczących się jest zawsze grupa spryciarzy rozwiązujących tylko testy. Z tego, co twierdzą zdają, jednak ja uważam, że nie jest to najlepsza forma przygotowania, która w moim odczuciu ma pewną dozę zupełnej przypadkowości, gdy nie mając podstaw siadamy do testów i co? Uczymy się ich na pamięć? A co jak pytania z egzaminu wykroczą poza to, co było w naszym testowym pakiecie? 

Czy jest sens uczyć się na aplikację już na studiach? 

Nie ma. Nie dość, że i tak zapomnisz tego czego się nauczyłeś wcześniej, to z dużym prawdopodobieństwem zbrzydzisz sobie w ogóle ten egzamin i tę aplikację wyśrubowanymi wymaganiami i ciągłym faktem obciążenia tym całym egzaminem i presją, którą na siebie ściągniesz. Z moich obserwacji wynika, że ludzie pozbawiający się życia na rzecz przygotowywania się do egzaminu wstępnego, owszem najczęściej zdają (bo nie wszystkim się to udaje) zdają, ale wcale nie mają najlepszych wyników. I pamiętaj o tym, że tak naprawdę, ten wynik nie jest aż tak istotny. Najważniejsze jest zdanie egzaminu – dostanie się na aplikację czyli uzyskanie tych stu punktów.  

Im więcej materiału opanujemy, tym teoretycznie wyjściowo na większą utratę punktów z co poniektórych ustaw, będziemy mogli sobie pozwolić, ale nie można dać się zwariować, dlatego w miarę możliwości starałabym się zajrzeć do większości ustaw.  

Jaka rada na naukę? 

Planuj! Miej władzę nad tym co robisz. Informacje jak się za to zabrać, znajdziesz już wkrótce na moim blogu tutaj. 

A co jak się nie uda? 

Nic. Dalej robić swoje. Żyć, pracować, a do egzaminu wstępnego podejść za rok. Świat się nie wali, a jesteśmy tylko bogatsi o nowe doświadczenia. 

The post Jak się dostać na aplikację prawniczą? first appeared on Droga do szczęścia.

Przepisy  

Art. 1-7 Kodeks spółek handlowych 

Kodeks spółek handlowych reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych. W przypadkach wymienionych powyżej, ale nieuregulowanych kodeksem handlowym stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, jeśli wymaga tego właściwość danego stosunku prawnego spółki handlowej, to przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.  

Spółki handlowe możemy podzielić w następujący sposób: 

Czym jest z definicji spółka handlowa? 

Przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób. 

Czym jest spółka jednoosobowa? 

Spółka jednoosobowa jest spółką kapitałową, w której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza. 

Czym jest spółka dominująca? 

Ze spółka dominującą – spółką handlową mamy do czynienia, gdy: 

• dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub 
• jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub 
• jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub 
• członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub 
• dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub 
• wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów, które przewidują zarządzanie spółką zależną lub przekazywanie zysku przez taką spółkę.  

Czym jest spółka powiązana? 

Spółką powiązaną jest spółka kapitałowa, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej. 

Czym jest spółka publiczna? 

Spółka publiczną jest spółką w rozumieniu przepisów o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych). Zgodnie z art. 4 niniejszej ustawy jest to spółka, w której co najmniej jedna akcja jest akcją zdematerializowaną w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, z wyjątkiem spółki, której akcje zostały zarejestrowane na podstawie art. 5a ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.     

Czym jest instytucja finansowa? 

Instytucją finansową jest bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych, alternatywną spółkę inwestycyjną zarządzaną przez zarządzającego ASI w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, prowadzącego działalność na podstawie zezwolenia oraz takiego zarządzającego, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). 

Jakie podmioty można wpisać do rejestru, który jest rejestrem przedsiębiorców? 

• spółki jawne, 
• europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, 
• spółki partnerskie, 
• spółki komandytowe, 
• spółki komandytowo-akcyjne, 
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, 
• spółki akcyjne, 
• spółki europejskie, 
• spółdzielnie, 
• przedsiębiorstwa państwowe, 
• jednostki badawczo-rozwojowe, 
• przedsiębiorcy określeni w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium RP działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, zwane dalej “przedsiębiorcami zagranicznymi”, 
• towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, 
• oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 
• główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń, 
• inne osoby prawne oraz podmioty wpisane do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej (tzw. Rejestr podmiotów non profit), jeżeli wykonują działalność gospodarczą, z wyjątkiem samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i kolumny transportu sanitarnego. 
• stowarzyszenia wraz z ich jednostkami terenowymi posiadającymi osobowość prawną, 
• związki stowarzyszeń, 
• fundacje, 
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, 
• kolumny transportu sanitarnego, 
• kółka rolnicze, 
• rolnicze zrzeszenia branżowe, 
• związki rolników, kółek i organizacji rolniczych, 
• związki rolniczych zrzeszeń branżowych, 
• związki zawodowe rolników indywidualnych, 
• cechy rzemieślnicze, 
• izby rzemieślnicze, 
• Związek Rzemiosła Polskiego, 
• zrzeszenia handlu i usług, 
• zrzeszenia transportu, 
• ogólnokrajowe reprezentacje zrzeszeń handlu i usług, 
• ogólnokrajowe reprezentacje zrzeszeń transportu, 
• inne organizacje przedsiębiorców, co obejmuje organizacje, o których mowa w ustawie z dnia 30 maja 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców, 
• izby gospodarcze wraz z Krajową Izbą Gospodarczą, 
• związki zawodowe wraz z ich jednostkami organizacyjnymi posiadającymi osobowość prawną, 
• ogólnokrajowe związki międzybranżowe, 
• ogólnokrajowe zrzeszenia międzybranżowe, 
• związki pracodawców, 
• federacje i konfederacje związków pracodawców, 
• stowarzyszenia kultury fizycznej, 
• związki sportowe, 
• polskie związki sportowe, 
• stowarzyszenia kultury fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym, 
• inne organizacje społeczne i zawodowe, co obejmuje podmioty, które na mocy przepisów szczególnych podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. 

Jakie są rodzaje głosów i kiedy można je oddawać? 

Przewidziane przez ustawę są głosy „za”, „przeciw” lub „wstrzymujące się” i mogę być one oddane podczas głosowania w sposób zgodny z ustawą, umową albo statutem spółki. 

Czym jest bezwzględna większość głosów? 

Bezwzględną większością głosów jest więcej niż połowa głosów oddanych. 

Czym jest sprawozdanie finansowe? 

Sprawozdanie finansowe to sprawozdania finansowe w rozumieniu przepisów o rachunkowości. 

Gdzie jest udostępniony wzorzec umowy? 

Wzorzec umowy spółki udostępniony w systemie teleinformatycznym. 

Czym są postanowienia zmienne umowy? 

Są to postanowienia umowy spółki zawartej przy wykorzystaniu wzorca umowy, które zgodnie z wzorcem mogą być modyfikowane przez wybór odpowiednich wariantów poszczególnych postanowień albo przez wprowadzenie odpowiednich danych w określone pola wzorca, umożliwiające ich wprowadzenie. 

Czym jest spółka, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy? 

Jest to spółka, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, z wyłączeniem spółki utworzonej przy wykorzystaniu wzorca, której umowa została zmieniona w inny sposób niż przy wykorzystaniu wzorca. 

Jakie spółki mogą być założone przy zastosowaniu wzorca umowy? 

• Spółkę jawną; 
• Spółkę komandytową; 
• Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. 

Co należy rozumieć pod pojęciem umowa spółki? 

Ilekroć w ustawie mowa jest o „umowie spółki”, należy przez to rozumieć także akt założycielski sporządzony przez jedynego wspólnika albo akcjonariusza spółki kapitałowej. 

Jakie są zasady ustalania stosunku dominacji? 

1. W przypadku gdy dwie spółki handlowe dysponują wzajemnie większością głosów obliczoną zgodnie z § 1 pkt 4 lit. a, za spółkę dominującą uważa się spółkę handlową, która posiada większy procent głosów na zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu drugiej spółki (spółki zależnej); 
2. W przypadku gdy każda ze spółek handlowych posiada równy procent głosów na zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu drugiej spółki, za spółkę dominującą uważa się tę spółkę, która wywiera wpływ na spółkę zależną także na podstawie powiązania przewidzianego w § 1 pkt 4 lit. b-f. 
3. W przypadku gdy stosując kryteria przewidziane w § 3, nie można ustalić stosunku dominacji i zależności między dwiema spółkami handlowymi, za spółkę dominującą uważa się tę spółkę handlową, która może wywierać wpływ na inną spółkę na podstawie większej liczby powiązań, o których mowa w § 1 pkt 4 lit. b-f. 
4. W przypadku niemożności ustalenia na podstawie § 3 i 4, która ze spółek jest spółką dominującą, obie spółki są spółkami wzajemnie dominującymi i zależnymi. 

Ogłaszanie dokumentów 

Dokumenty i informacje o spółce kapitałowej oraz spółce komandytowo-akcyjnej wymagają ogłoszenia lub złożenia dokumentu lub informacji do sądu rejestrowego, z uwzględnieniem przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym.  

Ogłoszeniu podlegają również informacje o osiągnięciu lub utracie przez spółkę handlową pozycji dominującej w spółce akcyjnej. Statut może przewidywać, że zamiast ogłoszenia wystarczy zawiadomić wszystkich akcjonariuszy listami poleconymi. 

Wymagane przez prawo ogłoszenia pochodzące od spółki są publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Umowa spółki albo statut może nałożyć obowiązek ogłoszenia również w inny sposób. 

Złożenie przez spółkę wniosku o ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o zdarzeniu podlegającym obowiązkowi publikacji o osiągnięciu lub utracie przez spółkę handlową pozycji dominującej w spółce akcyjnej powinno być dokonane w terminie dwóch tygodni od zajścia zdarzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. 

Zawiadomienie o powstaniu stosunku dominacji 

Spółka dominująca ma obowiązek zawiadomić spółkę kapitałową zależną o powstaniu stosunku dominacji w terminie dwóch tygodni od dnia powstania tego stosunku, pod rygorem zawieszenia wykonywania prawa głosu z akcji albo udziałów spółki dominującej reprezentujących więcej niż 33% kapitału zakładowego spółki zależnej. Jeżeli uchwała zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia zostanie powzięte z naruszeniem tych zasad, to jest nieważne, chyba że spełnia wymogi kworum oraz większości głosów bez uwzględnienia głosów nieważnych. 

Nabycie lub wykonywanie praw z akcji albo udziałów przez spółkę albo spółdzielnię zależną uważa się za nabycie albo wykonywanie praw przez spółkę dominującą. 

Jakie prawa i obowiązki mają wspólnicy (akcjonariusze) i członkowie zarządu?  

Akcjonariusz, wspólnik, członek zarządu albo rady nadzorczej spółki kapitałowej może żądać, aby spółka handlowa, która jest wspólnikiem albo akcjonariuszem w tej spółce, udzieliła informacji, czy pozostaje ona w stosunku dominacji lub zależności wobec określonej spółki handlowej albo spółdzielni będącej wspólnikiem albo akcjonariuszem w tej samej spółce kapitałowej. Uprawniony może żądać również ujawnienia liczby akcji lub głosów albo liczby udziałów lub głosów, jakie spółka handlowa posiada w spółce kapitałowej, o której mowa w zdaniu pierwszym, w tym także jako zastawnik, użytkownik lub na podstawie porozumień z innymi osobami. Żądanie udzielenia informacji oraz odpowiedzi powinny być złożone na piśmie. Odpowiedzi na te pytania należy udzielić uprawnionemu o raz właściwej spółce kapitałowej w terminie 10 dni od dnia otrzymania żądania. Jeżeli żądanie udzielenia odpowiedzi doszło do adresata później niż na dwa tygodnie przed dniem, na który zwołano zgromadzenie wspólników albo walne zgromadzenie, bieg terminu do jej udzielenia rozpoczyna się w dniu następującym po dniu, w którym zakończyło się zgromadzenie wspólników albo walne zgromadzenie. Od dnia rozpoczęcia biegu terminu udzielenia odpowiedzi do dnia jej udzielenia zobowiązana spółka handlowa nie może wykonywać praw z akcji albo udziałów w spółce kapitałowej, w której spółce jest akcjonariuszem albo wspólnikiem. 

Wszystkie wspomniane zasady z pominięciem sankcji nienależności uchwały zgromadzenia wspólników albo wlanego zgromadzenia, które powzięto w wspomnianych wcześniej warunkach) stosuje się w razie ustania stosunku zależności. Wspomniane obowiązki spoczywają na spółce, która przestała być spółką dominującą. Wymienione przepisy nie naruszają przepisów odrębnych ustaw dotyczących obowiązku zawiadomienia o nabyciu akcji, udziałów lub o uzyskaniu pozycji dominującej w spółce handlowej albo spółdzielni. W razie zbiegu przepisów, które nie mogą być stosowane łącznie, stosuje się przepisy tej ustawy, która przewiduje surowsze obowiązki lub sankcje. 

Zawiadomienie o powstaniu stosunku zależności 

W przypadku zawarcia między spółką dominującą a spółką zależną umowy przewidującej zarządzanie spółką zależną lub przekazywanie zysku przez taką spółkę, złożeniu do akt rejestrowych spółki zależnej podlega:  

• wyciąg z umowy zawierający postanowienia, które określają zakres odpowiedzialności spółki dominującej za szkodę wyrządzoną spółce zależnej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy oraz  
• zakres odpowiedzialności spółki dominującej za zobowiązania spółki zależnej wobec jej wierzycieli, a także  
• okoliczność, że umowa nie reguluje lub wyłącza odpowiedzialność spółki dominującej. 

Zgłoszenia do sądu rejestrowego okoliczności wymagających ujawnienia dokonuje zarząd spółki dominującej lub spółki zależnej albo wspólnik prowadzący sprawy spółki dominującej lub spółki zależnej. Niezgłoszenie okoliczności wymagających ujawnienia w terminie trzech tygodni od dnia zawarcia umowy powoduje nieważność postanowień ograniczających lub wyłączających odpowiedzialność spółki dominującej wobec spółki zależnej lub jej wierzycieli. 

Photo by rawpixel on Unsplash

The post Wspólne przepisy dla spółek osobowych i kapitałowych first appeared on Droga do szczęścia.

Przepisy: 

Art. 30 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego 

Oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny. 

Z przepisów kodeksu wynika, że w sprawach, które są związane z zaspokajaniem zwykłych potrzeb rodziny małżonkowie ponoszą odpowiedzialność solidarną za zobowiązania zaciągnięte przez któregokolwiek z nich. Poprzez zaspokajanie zwykłych potrzeb rodziny rozumie się potrzeby życia codziennego, a także różne codzienne (bieżące) zobowiązania, które dotyczą wychowania dzieci i gospodarstwa domowego. Do tego wszystkiego zaliczymy więc zakup ożywienia, zakupy niezbędne do gospodarstwa domowego, opłaty za media, zakup podręczników dla dzieci, ubrań, opłaty za przedszkole itp.  

Za zobowiązania powstałe w wyniku zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny małżonkowie odpowiadają majątkiem wspólnym i osobistym. Nie mają w tym przypadku znaczenia wszelkie ustroje majątkowe, na które zdecydowali się małżonkowie.  

Odpowiedzialność solidarna zgodnie z art. 366 kodeksu cywilnego polega na tym, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).  

Jednak warto zapamiętać, że z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków postanowić, że za powyższe zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął. Chodzi tutaj o zachowania i okoliczności godzące w dobro rodziny lub jej zagrażające. Do takich zachowań i okoliczności zaliczyć można: zaciąganie zobowiązań nieodpowiadających potrzebom rodziny, zakupy rzeczy zbędnych, rozrzutny tryb życia, zaciąganie pożyczek na hazard itp. Postanowienie to może jednak zostać uchylone w razie zmiany okoliczności.  

Pamiętajmy też, że wyłączenie odpowiedzialności solidarnej względem osób trzecich jest skuteczne, jeżeli było im wiadome. 

Photo by Soroush Karimi on Unsplash

The post Odpowiedzialność małżonków za zaciągnięte zobowiązania first appeared on Droga do szczęścia.

Przepisy: 

Art. 22 § 1 Kodeksu pracy 

Nawiązanie stosunku pracy następuje, gdy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. 

Warto podkreślić, że zobowiązanie to jest dobrowolne. Aby mogło powstać to zobowiązanie czyli, aby mógł zostać nawiązany stosunek pracy i aby mogły zostać ustalone warunki pracy muszę zostać złożone zgodne oświadczenia woli zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Praca musi być wykonywana przez pracownika osobiście, to znaczy, że nie może powierzyć jej wykonania komuś innemu – musi wykonywać pracę własnym wysiłkiem. Pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, co oznacza, że istnieje w tym przypadku podporządkowanie pracownicze. To właśnie podporządkowanie pracownicze jest cechą odróżniającą stosunek pracy od stosunków cywilnoprawnych. Podporządkowanie pracownicze objawia się przede wszystkim tym, że pracodawca ma możliwość wydawania pracownikowi poleceń dotyczących pracy. Ponadto pracownik wykonuje swoją pracę pod kierownictwem i na rzecz pracodawcy w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczanym do jej wykonywania. 

Praca wykonywana przez pracownika jest odpłatna. Znaczy to tyle, że obowiązkiem pracodawcy jest wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia za wykonaną pracę. Warto przypomnieć, że pracownik nie ma możliwości zrzeczenia się wynagrodzenia za pracę.  

Praca wykonywana jest na ryzyko pracodawcy. Pracodawca ponosi ryzyko zarówno osobowe, gospodarcze, techniczno-organizacyjne jak i socjalne.  

Ryzyko osobowe oznacza, że pracodawca będzie ponosił negatywne konsekwencje nieprawidłowego wykonania pracy przez swojego pracownika. Pracodawca oprócz ryzyka osobowego ponosi również ryzyko socjalne polegające na tym, że w określonych w przypadkach (określonych w przepisach) ma obowiązek tolerować nieobecność pracownika w pracy oraz zwalniać go z obowiązku świadczenia pracy. Warto zapamiętać, że pracownik zachowuje przy tym prawo do wynagrodzenia. Dodatkowe obowiązki wypływają także z innych przepisów, chociażby z Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.  

Pracodawca zobowiązany jest do wypłacania pracownikom wynagrodzenia nawet w przypadkach, gdy wystąpią jakieś zakłócenia w funkcjonowaniu zakładu pracy. Nie jest istotne, czym będzie to spowodowane. Utrata zleceń czy płynności produkcji polegającej np. na braku materiałów czy przeroście zatrudnienia nie będą wpływały na pracownicze prawo do wynagrodzenia i będzie on zobowiązany je i tak pracownikom wypłacić. Ryzyko to jest określane mianem ryzyka produkcyjnego lub techniczno-organizacyjnego. Pracodawca ponosi również ryzyko gospodarcze w związku, z którym nie będzie on mógł przenieść na pracownika nawet części negatywnych zdarzeń ekonomicznych.  

Praca przez pracownika powinna być wykonywana w sposób ciągły. Generalnie pracownik ma obowiązek przez cały czas – nie chodzi o jednorazowe wykonanie pewnej czynności lub zespołu czynności, które w efekcie będą składały się na określony rezultat. Chodzi o wykonywanie określonych czynności powtarzających się w odstępach, w okresie istnienia trwałej więzi łączącej pracownika z pracodawcą (wyrok SN z grudnia 1999 r., I PKN 451/99, OSNP 2001/10/337). Pracownik jest zobowiązany do starannego działania w całym procesie wykonywanej pracy.  

Photo by rawpixel on Unsplash

The post Cechy stosunku pracy first appeared on Droga do szczęścia.

Art. 10 – 18 (3) Kodeksu pracy

Podstawowe zasady prawa pracy znajdują się w Kodeksie pracy. Te normy prawne odgrywają bardzo ważną rolę, ponieważ określają wartości, które należy realizować i chronić nawiązując stosunek pracy. 

Do podstawowych zasad prawa pracy należą: 

• Zasada wolności pracy,  
• Zasada poszanowania dóbr osobistych pracownika, 
• Zasada równego traktowania i niedyskryminacji pracowników, 
• Zasada prawa do godziwego wynagrodzenia za pracę, 
• Zasada prawa do wypoczynku, 
• Zasada prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, 
• Zasada zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników,  
• Zasada ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych, 
•  Zasady uprzywilejowania pracownika i automatyzmu prawnego, 
• Zasada wolności zrzeszania się pracowników i pracodawców w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów, 
• Zasada uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakładem pracy, 
• Zasada tworzenia warunków korzystania z uprawnień określonych w przepisach: art.. 18 (1) i 18 (2). 

Omówienie zasad: 

Zasada wolności pracy: Każdy ma prawo do swobodnie wybranej pracy. Nikomu, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie, nie można zabronić wykonywania zawodu. Nie jest to jednoznaczne z tym, że każda osoba pełnoletnia może mieć roszczenie o nawiązanie stosunku pracy, jednak państwo prowadzi politykę zmierzającą do pełnego produktywnego zatrudnienia i między innymi dlatego określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę. Zarówno nawiązanie stosunku pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, jak i ustalenie warunków pracy i płacy (bez względu na podstawę prawną stosunku), wymagają zgodnych oświadczeń woli pracodawcy i pracownika. 

Zasada poszanowania dóbr osobistych pracownika: Pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Kodeks nie określa, czym jest owa godność i inne dobra osobiste, ale przykładowy katalog dóbr osobistych osoby fizycznej znajduje się Kodeksie cywilnym (art. 23 KC), który znajduje odpowiednie zastosowanie w przypadku prawa pracy na podstawie artykułu 300 KP, który mówi, że w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.  

Zgodnie z artykułem 23 kodeksu cywilnego, do dóbr osobistych człowieka należą w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska i pozostają one pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.  

Dodatkowo wyroki Sądu Najwyższego wskazują, że dodatkowo do dóbr osobistych pracownikach zliczyć można również tytuł zawodowy, odrębne od zdrowia i życia pracownika prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i prywatności w miejscu pracy. 

Gdy dochodzi do naruszenia tego dobra lub zagrożenia jego naruszenia, to osoba taka może żądać zaniechania takiego działania. Może ponadto żądać usunięcia skutków tego postępowania (w szczególności, żeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie) i zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Warunkiem jest jednak to, że działanie musi być bezprawne! W przypadku powstania szkody majątkowej wskutek naruszenia dobra osobistego poszkodowany może żądać naprawienia szkody na zasadach ogólnych. 

Zasada równego traktowania i niedyskryminacji pracowników: Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. Jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalna. 

Zasada prawa do godziwego wynagrodzenia za pracę: Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Minimalne wynagrodzenie aktualizowane jest co roku. 

Zasada prawa do wypoczynku: Pracownik ma prawo do wypoczynku, który zapewniają przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. 

Zasada prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy: Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Pracownik z kolei jest obowiązany przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.  

Zasada zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników: Pracodawca, stosownie do możliwości i warunków, zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników. Kwestię zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników reguluje ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.  

Zasada ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych: Pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. 

Zasady uprzywilejowania pracownika i automatyzmu prawnego: Postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Pracownik więc ma pozycję uprzywilejowaną w stosunku do pracodawcy. Jest to funkcja ochronna prawa pracy. Postanowienia umów i aktów, które są mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne; zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy. To nazywa się zasadą automatyzmu prawnego. Są to przepisy semiimperatywne, co znaczy, że możemy dowolnie modyfikować przepisy na korzyść pracownika, ale nie można dać pracownikowi nic a nic mniej, aniżeli oferują mu przepisy prawa pracy. Postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne. Zamiast takich postanowień stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy, a w razie braku takich przepisów – postanowienia te należy zastąpić odpowiednimi postanowieniami niemającymi charakteru dyskryminacyjnego. 

Zasada wolności zrzeszania się pracowników i pracodawców w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów: Pracownicy i pracodawcy, w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów, mają prawo tworzyć organizacje i przystępować do tych organizacji. Zasady tworzenia i działania tych organizacji określa ustawa o związkach zawodowych, ustawa o organizacjach pracodawców oraz inne przepisy prawa. Do tych ustaw należą: Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych i Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców. 

Zasada uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakładem pracy: Pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ten przywilej określa się partycypacją pracowniczą. Oznacza to, że pracownicy w różnych formach mogą wpływać na decyzje pracodawców dotyczących zakładu pracy. Wlicza się w to również informowanie ich i konsultowanie z nimi różnych decyzji, które dotyczą zakładu pracy.  

Zasada tworzenia warunków korzystania z uprawnień określonych w przepisach: art. 18 (1) i 18 (2). Pracodawcy oraz organy administracji są obowiązani tworzyć warunki umożliwiające korzystanie z uprawnień określonych w przepisach o wolności zrzeszania się pracowników i pracodawców w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów i uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakłądem pracy. 

Photo by Jessica To’oto’o on Unsplash

The post Podstawowe zasady prawa pracy first appeared on Droga do szczęścia.

Przepisy: 

Art. 17 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, 

Art. 10-16 Kodeksu rodzinnego I opiekuńczego; 

Istnieje możliwość wytoczenia powództwa o unieważnienie małżeństwa. To powództwo można wytoczyć na podstawie określonych w kodeksie przesłanek, które stanowią katalog zamknięty.  

Unieważnianiem małżeństw zajmuje się sąd okręgowy, a posiedzenia odbywają się przy drzwiach zamkniętych. Istnieje możliwość publicznego przeprowadzenie sprawy, gdy będą żądać tego małżonkowie, a sąd uzna, że jawność tej sprawy nie zagraża moralności. Wyro w tym przypadku kształtuje nowy stan prawny czyli jest wyrokiem konstytutywnym i jest skuteczne względem małżonków i osób trzecich (erga omnes) i co do zasady wywołuje skutki ex tunc czyli z mocą wsteczną – od początku trwania małżeństwa i uznaje się wtedy, ze małżeństwo nigdy nie zostało zawarte. Do dzieci i do majątku stosuje się przepisy o rozwodzie.  

Orzekając unieważnienie małżeństwa sąd zobowiązany jest do orzeczenia, czy małżeństwo zostało zawarte przez któregoś z małżonków w złej wierze. Jeśli tak, to sąd powinien wskazać małżonka przez którego zostało zawarte małżeństwo w złej wierze. Takim małżonkiem będzie ten małżonek, który wiedział, że istnieją okoliczności wyłączające możliwość zawarcia małżeństwa w chwili jego zawarcia. Bzie on w tym przypadku traktowany jako małżonek winny rozpadu pożycia małżeńskiego. 

Pierwszą z przesłanek jest wiek. W tym przypadku unieważnienie małżeństwa może każdy z małżonków oraz prokurator w momencie, gdy związek małżeński zawarł mężczyzna, który nie ukończył 18 lat i kobietę, która nie ukończyła lat16 albo też bez zezwolenia sądu wstąpiła w związek małżeński po ukończeniu 16 lat a przed ukończeniem lat 18. Nie ma możliwości unieważnienia małżeństwa z tego powodu, jeśli małżonek w chwili złożenia powództwa ten wiek osiągnął. Nie może też żądać unieważnienia takiego związku mąż, jeśli kobieta zaszła w ciążę. 

Drugą przeszkodą jest ubezwłasnowolnienie całkowite. Taka osoba nie może zawrzeć małżeństwa i jeśli do tego doszło, to unieważnienia takiego związku małżeńskiego może zarówno każde z małżonków, jak i prokurator. Jeśli takie ubezwłasnowolnienie zostanie uchylone, to unieważnienie małżeństwa na tej podstawie nie będzie możliwe. 

Przeszkodą nr 3 jest choroba psychiczna. Osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym nie powinna zawrzeć małżeństwa, jeśli jednak do tego dojdzie, to każdy z małżonków i prokurator mogą żądać unieważnienia tego małżeństwa. Będzie tak również w przypadku, gdy do takiego małżeństwa doszło we wspomnianych wcześniej przypadkach bez zezwolenia sądu, gdy stan zdrowia lub umysłu nie zagraża małżeństwu ani zdrowiu przyszłego potomstwa i jeśli osoba dotknięta chorobą lub niedorozwojem nie jest ubezwłasnowolniona całkowicie. Nie będzie także możliwości unieważnienia takiego małżeństwa, w przypadku, gdy choroba psychiczna ustanie. 

Bigamia jest kolejnym przypadkiem, kiedy pojawi się możliwość unieważnienia małżeństwa.  
Unieważnienia małżeństwa na tej podstawie można, gdy małżonek pozostaje w poprzednio zawartym związku. Powództwo może złożyć każdy, kto ma w tym interes prawny i prokurator. Nie można unieważnić małżeństwa z powodu pozostawania przez jednego z małżonków w poprzednio zawartym związku małżeńskim, jeżeli poprzednie małżeństwo ustało lub zostało unieważnione. Można jednak wytoczyć powództwo o unieważnienie małżeństwa, gdy ustanie małżeństwa nastąpiło przez śmierć osoby, która zawarła ponownie związek małżeński, gdy pozostawała w poprzednio zawartym związku małżeńskim. 

Pokrewieństwo jest kolejną podstawą do wytoczenia powództwa o unieważnienie małżeństwa w przypadku zawarcia małżeństwa przez krewnych w linii prostej i rodzeństwo. Z powództwem wystąpić może każdy, kto ma w tym interes prawny i prokurator. 

Kolejną przesłanką umożliwiającą złożenie powództwa o ustalenie unieważnienia małżeństwa jest powinowactwo. Dotyczy to osób, które zawarły związek małżeński przez powinowatych w linii prostej, którzy nie uzyskali zgody sądu na zawarcie takiego małżeństwa. Z powództwem wystąpić może każde z małżonków i prokurator.  

Przy zawarcia małżeństwa w przypadku przysposobienia (przysposabiającego z przysposobionym) z powództwem może wystąpić może każdy z małżonków i prokurator. Nie można unieważnić takiego małżeństwa nie można, gdy ustał stosunek przysposobienia.    

Również w przypadku wad oświadczenia woli istnieje możliwość wystąpienia z powództwem o unieważnienie związku małżeńskiego, jeżeli oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub wymagane oświadczenie z art. 1 par. 2 zostaną złożone: przez osobę, która znajdowała się w stanie wyłączającym wiadome wyrażenie woli i nie ważne jest, czym to zostało spowodowane, jak również pod wpływem błędu co do tożsamości drugiej strony, a także gdy zostaną złożone pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, gdy z okoliczności wynika, że osoba składająca oświadczenie woli mogła się obawiać o to, że jemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste. Unieważnienia może żądać małżonek, który złożyć oświadczenie woli dotknięte wadą i prokurator. Nie będzie można jednak tego żądać po upływie 6 miesięcy od ustania stanu wyłączającego świadome wyrażenie woli, a także od wykrycia błędu lub ustania obawy, która była wywołana groźbą, gdy od tego momentu upłynie. Nie będzie również możliwe powoływanie się na tę przesłankę po upływie 3 lat od daty zawarcia małżeństwa, które dotyczy każdego z wymienionych przypadków.   

Ostatnią przesłanką jest wadliwe pełnomocnictwo. Będzie to dotyczyło przypadku, w którym małżeństwo zostało zawarte przez pełnomocnika, gdy stało się to bez zezwolenia sądu na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez pełnomocnika lub gdy pełnomocnictwo zostało skutecznie odwołane. Unieważnia domagać się może mocodawca i prokurator, choć tak jak w przypadku wad oświadczenia woli, kwestia składania powództwa przez prokuratora jest sporna. Nie będzie można żądać unieważnienia małżeństwa z tego powodu, jeśli małżonkowie podejmą wspólne pożycie.  

Należy też pamiętać, że co do zasady nie ma możliwości unieważnienia małżeństwa po jego ustaniu. Małżeństwo ustanie w przypadku: śmieci małżonka, rozwodu i uznania jednego z małżonków za zmarłego. Są dwa przypadki, gdy można żądać unieważnienia małżeństwa pomimo jego ustania i dotyczą one: występującego między małżonkami pokrewieństwa i pozostawania jednego z małżonków w zawartym uprzednio związku (w chwili zawarcia małżeństwa). 

A jak wygląda sprawa w przypadku śmierci małżonka? 

Dla unieważnienia małżeństwa ma znaczenie moment śmierci małżonka. Gdy śmierć nastąpiła przed zawarciem powództwa, to wtedy nie można (co do zasady) unieważnić małżeństwa. Jest jednak od tego pewien wyjątek, który dotyczy małżeństw zawartych polegających na przeszkodzie pokrewieństwa lub bigamii.  

Jeśli jednak śmierć małżonka nastąpiła po wytoczeniu powództwa, to wtedy postępowanie może być kontynuowane, ale znaczenie będzie miał fakt, który z małżonków umarł. Gdy śmierć będzie dotyczyła małżonka, który owo powództwo wtoczył, to wtedy unieważnienia będą mogli domagać się jego zstępni. Z drugim przypadku czyli gdy będziemy mieli do czynienia ze śmiercią małżonka, którego powództwo dotyczyło, to w jego miejsce wstąpi kurator, który zostanie ustanowiony przez sąd. 

Photo by Eric Ward on Unsplash

The post Powództwo o unieważnienie małżeństwa first appeared on Droga do szczęścia.

Przepisy:  

Art. 10-16 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego 

Do okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa zalicza się: 

• wiek; 
• ubezwłasnowolnienie całkowite; 
• chorobę psychiczną lub niedorozwój umysłowy; 
• bigamię; 
• pokrewieństwo; 
• powinowactwo; 
• przysposobienie; 
• wady oświadczenia woli; 
• wadliwe pełnomocnictwo.  

Wiek: z zasady małżeństwo mogą zawierać osoby, które ukończyły 18 lat. Istnieją jednak pewne wyjątki od tej reguły. Sąd opiekuńczy czyli sąd rodzinny (wydział rodziny i nieletnich sądu rejonowego) z ważnych powodów może zezwolić na zawarcie związku małżeńskiego kobiecie, która ukończyła 16 lat a okoliczności wykazują, że zawarcie w tym przypadku małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. 

W przypadku braku wydziału rodzinnego i nieletnich sprawa może zostać rozpoznana przez wydział cywilny, co wskazuje art. 568 kodeksu postępowania cywilnego. 

Owo zezwolenie wydawane jest wyłącznie na wniosek kobiety, która chce zawrzeć związek małżeński. Zanim sąd rozstrzygnie sprawę powinien wysłuchać wnioskodawczyni i osoby, z którą ma zostać zwarty związek małżeński. Jeśli istnieje taka potrzeba, to należy również wysłuchać osoby bliskie przyszłych małżonków. Może się zdarzyć tak, że sąd zarządzi przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego, który ma na celu ustalenie warunków, w jakich żyją osoby, które ubiegają się o zezwolenie na zawarcie małżeństwa. Ważne jest, aby w postanowieniu o udzieleniu zezwolenia wskazać osobę, z którą ma zostać zawarte małżeństwo.  

Postanowienie wydane przez sąd o zezwoleniu staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia. Zezwolenie nie może zostać uchylone ani zmienione. 

Każdy z małżonków ma prawo żądać unieważnienia związku małżeńskiego, które zostało zawarte przez mężczyznę, który nie ukończył 18 lat, jak również małżeństwa zawartego przez kobietę, która bez zezwolenia sądu zawarła związek małżeński po ukończeniu 16 lat, ale przed ukończeniem lat 18 i związku małżeńskiego zawartego przez kobietę, która nie ukończyła 16 lat. Do złożenia powództwa z tego powodu uprawnieni są małżonkowie, jak również prokurator. Nie ma możliwości unieważnienia małżeństwa z powodu braku przepisanego wieku w przypadku, gdy dana osoba ten wiek osiągnęła. Żądać unieważnienia małżeństwa nie może również mąż z powodu przepisanego wieku, jeśli kobieta zaszła w ciążę. 

Ubezwłasnowolnienie całkowite: W związek małżeński nie może wstąpić osoba, która jest całkowicie ubezwłasnowolniona (11 k.r.o.). Nie ma możliwości usunięcia tej przesłanki, gdyż ani sąd, ani nikt inny nie może jej znieść. Istnieje jednak możliwość wystąpienia z powództwem o unieważnienie takiego małżeństwa, jeśli jakimś przypadkiem zostało ono zawarte. Z takim powództwem może wystąpić każde z małżonków i prokurator. Zawartego małżeństwa nie będzie można unieważnić, gdy ubezwłasnowolnienie zostanie uchylone. 

Choroba psychiczna: (art. 12 k.r.o.) Osoba chora psychicznie albo mająca niedorozwój umysłowy nie może zawrzeć małżeństwa. W tym przypadku sąd może zezwolić na zawarcie małżeństwa osoby, która jest dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym. Nie może być jednak zagrożenia dla małżeństwa albo zdrowia przyszłego potomstwa. Przed wydaniem postanowienia rozstrzygającego, sąd ma obowiązek wysłuchać osobę, która o takie zezwolenie wnioskuje, jak również osobę, z którą ma zostać zawarty związek małżeński i w razie potrzeby osoby bliskie potencjalnych przyszłych małżonków. Ponadto sąd powinien zasięgnąć opinii lekarza, który jest biegłym, jeśli istnieje taka możliwość, to powinien to być psychiatra. Sąd dodatkowo może zarządzić przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który powinien przeprowadzić kurator sądowy, aby sprawdzić warunki, w jakich żyją osoby ubiegające się o to zezwolenie. 

Zgodnie z art. 561 par. 2 i 3 kodeksu postępowania cywilnego w postanowieniu udzielającym zezwolenia na zawarcie związku małżeńskiego należy wskazać osobę, z którą wnioskodawca ma wstąpić w związek małżeński. 

Nie ma możliwości unieważnienia małżeństwa po tym jak choroba ustanie. Legitymację procesową czynną w tym przypadku do wystąpienia z powództwem o unieważnienie małżeństwa z powodu przeszkody, jaką jest choroba psychiczna ma każdy z małżonków, a także prokurator. 

Bigamia: Art. 13 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, że nie może zawrzeć małżeństwa osoba, która już w takim związku pozostaje. Nie ma możliwości usunięcia tej przeszkody. Co ważniejsze kolejne zawarte małżeństwo będzie ważne, jednak osoba, która się tej bigamii dopuszcza popełnia przestępstwo i odpowiadać będzie na podstawie art. 206 kodeksu karnego. Przestępstwo zostaje popełnione tylko przez osobę, która dopuszcza się bigamii. O unieważnienie małżeństwa bigamicznego ubiegać się może każdy, kto ma w tym interes prawny, a także prokurator. Bigamicznego małżeństwa nie można unieważnić, gdy poprzednie małżeństwo ustało lub zostało unieważnione. Nie będzie to dotyczyło jednak sytuacji, gdy ustanie poprzedniego związku małżeńskiego nastąpiło w wyniku śmierci osoby, która pozostając w poprzednio zawartym związku małżeńskim, ponownie zawarła małżeństwo. 

Pokrewieństwo: Przepisy prawne (art. 14 k.r.o.) nie zezwalają na zawarcie małżeństwa krewnym w linii prostej ani rodzeństwu. Osobami spokrewnionymi (krewnymi) są osoby mające wspólnego przodka. Krewnymi w linii prostej są osoby, gdzie każda pochodzi od drugiej – od swojego przodka: dziadek – córka – syn itd. Tę kwestię reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy, a dokładniej mówiąc art. 61(7) par. 1. W przypadku rodzeństwa, mamy do czynienia z osobami pochodzącymi od tych samych rodziców albo także pochodzącymi od jednego rodzica czyli również rodzeństwo przyrodnie, a nie tylko rodzeństwo. Warto wspomnieć, że zawarcie małżeństwa pomiędzy krewnymi w linii prostej lub pomiędzy rodzeństwem nie jest przestępstwem, ale przestępstwo stanowi dopuszczenie się do obcowania płciowego w stosunku do wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry. Kazirodztwo, z czym mamy do czynienia w takim przypadku, jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat (art. 201 k.k.). Nie ma możliwości usunięcia tej przeszkody. Sąd w żadnym wypadku nie może zezwolić na zawarcie związku małżeńskiego pomiędzy krewnymi, których łączy pokrewieństwo w linii prostej) jak również rodzeństwem. Wystąpić o powództwo unieważnienia mogą: prokurator i każdy, kto ma w tym jakiś interes prawny.   

Powinowactwo: Związku małżeńskiego nie mogą zawrzeć także osoby, u których występuje powinowactwo w linii prostej, co reguluje art. 14 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z tym, co wskazuje kodeks rodzinny i opiekuńczy (art. 61 (8) par. 1 k.r.o.) poprzez zawarcie małżeństwa powstaje powinowactwo pomiędzy osobami wstępującymi w związek małżeński a krewnymi małżonka. Powinowactwo nie wygasa, nawet w przypadku, gdy ustanie małżeństwo. Powinowatymi będą np. zięć i teściowa. Stopień i linię powinowactwa ustala się zgodnie z linią pierwszego stopnia pokrewieństwa. Zakaz ten nie dotyczy powinowatych w linii bocznej. W związku z tym małżeństwo będzie można zawrzeć z rodzeństwem naszego byłego małżonka. 

W tym przypadku sąd opiekuńczy będzie mógł zezwolić na za zawarcie małżeństwa między powinowatymi w linii prostej, ale jedynie z ważnych powodów. Z wnioskiem do sądu mogą się zwrócić sami zainteresowani. Przed wydaniem postanowienia, które rozstrzygnie owy wniosek, sąd zobowiązany jest do wysłuchania wnioskodawcy, jak również osoby, z którą ma zostać zawarte małżeństwo i tak jak w poprzednich przypadkach, jeśli wystąpi taka potrzeba, to również osoby bliskie przyszłych małżonków. Sąd, w tym przypadku, może wydać zarządzenie o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, które należeć będzie do zadań kuratora sądowego, aby ten ustalił warunki, w jakich bytują osoby ubiegające się o to zezwolenie. Oczywiście, jeśli zezwolenie zostanie wydane, to należy określić w wskazać osobę, która ma w ten związek małżeński wstąpić. 

Z powództwem o unieważnienie wystąpić mogą prokurator, jak i każdy z małżonków.   

Przysposobienie: (114-127 k.r.o.)Zgodnie z prawem małżeństwa nie mogą zawrzeć także ze sobą przysposobiony i przysposabiany. Kwestia dotyczy przysposobienia zarówno pełnego, jak i niepełnego. Ta przeszkoda jest nieusuwalna, czyli sąd nie może znieść tego zakazu.  Tutaj sprawa przedstawia się tak samo, jak w przypadku pokrewieństwa. Samo zawarcie związku nie jest przestępstwem, ale jest nim dopuszczenie się do obcowania płciowego. Kazirodztwo, które wtedy następuje jest karalne zgodnie z podanymi przy pokrewieństwie informacjami. Złożyć powództwo o unieważnienie takiego małżeństwa może klasycznie prokurator i każdy z małżonków.  

Takiego małżeństwa nie będzie można unieważnić, jeśli wspominany wcześniej stosunek ustał. Mówi o tym art. 15 par. 3 k.r.o. 

Wady oświadczenia woli: Kiedy można unieważnić małżeństwo z powodu wystąpienia wad oświadczenia woli? Gdy złożone oświadczenie o wstąpieniu w małżeństwo lub oświadczenie zawarte w art. 1 par 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zostało złożone przez osobę znajdująca się w stanie, który wyłączał jej świadome działanie a co za tym idzie wyrażenie woli. Podwodem wyłączającym świadome wyrażenie woli może być, chociażby wysoka gorączka, choroba psychiczna, alkoholizm itp. Kolejnym powodem może być błąd co do tożsamości drugiej strony, z którą zawierany jest związek małżeński. Można również powoływać się na działanie pod wpływem bezprawnej groźby osób trzecich lub drugiej strony. Musi tutaj jednak wynikać z okoliczności, że osoba składająca oświadczenie miała obawy odnośnie swojej osoby lub jakiejś innej, to znaczy, że miała obawy, iż grozi jej jakieś poważne niebezpieczeństwo. Wystąpić o unieważnienie takiego małżeństwa może ten małżonek, który złożył oświadczenie woli ze wspomnianą wadą. Nie ma jednoznacznej opinii w doktrynie, co do osoby prokuratora i czy może ona składać to powództwo czy też nie. W jakim czasie można żądać unieważnienia małżeństwa powołując się na wadę oświadczenia woli? Do 6 miesięcy od ustania stanu, który wyłączał świadome działanie (wyrażenie woli), a także od momentu, w którym błąd został wykryty lub od momentu ustania obawy, który wywoływała groźba i we wszystkich tych przypadkach, przez 3 lata od momentu zawarcia małżeństwa. 

Wadliwe pełnomocnictwo: Osoba, która udzieliła pełnomocnictwa tak zwany mocodawca, może ubiegać się o unieważnienie małżeństwa, które zostało zawarte przez pełnomocnika w przypadku, gdy nie było wydane zezwolenie przez sąd na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez pełnomocnika. Wnioskować o unieważnienie małżeństwa można także w przypadku, gdy pełnomocnictwo nie było ważne, a także gdy zostało ono skutecznie odwołane. Nie można składać powództwa o nieważnienie takiego małżeństwa, jeśli małżonkowie podjęli wspólne pożycie. Z powództwem wystąpić może mocodawca. Kwestia możliwości wystąpienia z takim powództwem, nie jest jasna w przypadku prokuratora.   

Photo by photo-nic.co.uk nic on Unsplash

The post Przesłanki wykluczające zawarcie małżeństwa first appeared on Droga do szczęścia.

• Przesłanki warunkujące zawarcie małżeństwa i 
• Przesłanki wykluczające zawarcie małżeństwa zwane inaczej przeszkodami małżeńskimi.  

Przepisy:  

Art. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; 

Art. 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; 

Art. 10-16 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. 

Gdzie jest różnica pomiędzy jednymi a drugimi przesłankami? Przesłanki warunkujące zawarcie małżeństwa są jakby warunkiem do jego zawarcia, więc są one konieczne i zarazem wystarczające do zawarcia małżeństwa. Do tych przesłanek należą: 

• Różna płeć nupturientów; 
• Jednoczesna obecność nupturientów; 
• Jednoczesne złożenie oświadczeń woli o wstąpieniu w związek małżeński i  
• Złożenie oświadczenia woli przed podmiotem uprawnionym do odebrania zgodnych oświadczeń woli o wstąpieniu w związek małżeński, którymi może być duchowny lub kierownik urzędu stanu cywilnego).  

W przypadku niespełnienia powyżej przestawionych przesłanek, zostanie zawarte małżeństwo i sporządzony akt małżeństwa, to każdy, kto ma w tym interes prawny, może wystąpić do sądu z powództwem o ustalenie nieistnienia małżeństwa. 

 
Inaczej sprawa się przedstawia w przypadku przesłanek wykluczających zawarcie małżeństwa. Do tych przesłanek należą:  

• wiek; 
• ubezwłasnowolnienie całkowite; 
• chorobę psychiczną lub niedorozwój umysłowy; 
• bigamię; 
• pokrewieństwo; 
• powinowactwo; 
• przysposobienie; 
• wady oświadczenia woli; 
• wadliwe pełnomocnictwo.  

Omówmy przesłanki warunkujące zawarcie małżeństwa. Aby małżeństwo zostało zawarte, to: 

• Kobieta i mężczyzna muszą jednocześnie obecni przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego złożyć oświadczenie, że wstępują ze sobą w związek małżeński lub 
• Mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński, który podlega prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego złożą oświadczenie woli jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa, gdy zostaną spełnione powyższe przesłanki, wtedy małżeństwo uważa się za zawarte w chwili złożenia oświadczenia woli w obecności duchownego.  
• Małżeństwo może również zostać zawarte przez kobietę i mężczyznę będących obywatelami polskimi przybywającymi za granicą, jeśli jednocześnie obecni złożą przed polskim konsulem lub przed osobą wyznaczoną do wykonywania do wykonywania funkcji konsula oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński.  

Jeśli którakolwiek z tych przesłanek nie zostanie stwierdzona małżeństwo będzie się uważało za niezawarte, a w przypadku małżeństwa wyznaniowego będzie ono zawarte względem prawa kościoła lub związku wyznaniowego, którego dotyczy, nie będzie jednak wywoływało żadnych skutków cywilnych.  

Powództwo o ustalenie nieistnienia małżeństwa można wytoczyć, gdy akt małżeństwa został sporządzony pomimo niespełnienia którejkolwiek z przesłanek zawartych w artykule je określającym. Przypomnimy sobie, że do zawarcia muszą zostać spełnione następujące wymogi: 

• Różnej płci nupturientów; 
• Jednoczesnej obecności nupturientów; 
• Jednoczesnego złożenia oświadczeń woli o wstąpieniu w związek małżeński; 
• Złożenie oświadczenia woli przed podmiotem uprawnionym do odebrania zgodnych oświadczeń woli o wstąpieniu w związek małżeński. 

W tym przypadku z powództwem może wystąpić każdy, kto ma w tym interes prawny, a powództwo można wytoczyć w każdym czasie, nawet po śmierci jednego z małżonków. 

Photo by zelle duda on Unsplash

The post Przesłanki warunkujące zawarcie małżeństwa i powództwo o ustalenie niestnienia małżeństwa first appeared on Droga do szczęścia.

Dzisiaj chciałabym przypomnieć, jakie trzeba spełnić warunki formalne, aby móc zawrzeć małżeństwo.

Przepisy: 

Art. 3 – 8 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; 

• Złożenie lub przedstawienie dokumentów; 
• Miesięczny upływ czasu od momentu złożenia pisemnego zapewnienia kierownikowi urzędu stanu cywilnego o braku wiedzy na temat istnienia okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa; 
• Uzyskanie zaświadczenia wydanego przez kierownika urzędu stanu cywilnego; 

• Zaświadczenie wydane przez duchownego, które zawierać będzie stwierdzenie, że w jego obecności podczas zawierania związku małżeńskiego zostały złożone oświadczenia podlegające prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego; 
• Obecność dwóch pełnoletnich świadków; 
• Publiczne oświadczenie złożone przez nupturientów przed podmiotem uprawnionym; 
• Ogłoszenie przez kierownika urzędu stanu cywilnego o zawarciu małżeństwa.  

Złożenie niezbędnych dokumentów przedślubnych: Pierwszą i niezwykle ważną kwestią, której należy dokonać jest złożenie lub przedstawienie dokumentów kierownikowi urzędu stanu cywilnego. Osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo powinny złożyć lub przedstawić dokumenty określony w odrębnych przepisach (Prawo o aktach stanu cywilnego). Przed zawarciem związku małżeńskiego powinny zostać złożone następujące dokumenty:  

• Dokument tożsamości; 
• Pisemne zapewnienie osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo, że nie wie o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, które jest ważne przez 6 miesięcy od daty jego złożenia; 
• Zezwolenie na zawarcie małżeństwa, jeśli wymagają tego przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. 
• Dodatkowo – w przypadku składania dokumentów konsulowi – należy złożyć odpis aktu urodzenia, a jeżeli pozostawała uprzednio w związku małżeńskim – odpis aktu małżeństwa z adnotacją o jego ustaniu, unieważnieniu albo stwierdzeniu jego nieistnienia albo odpis aktu małżeństwa z dokumentem potwierdzającym jego ustanie lub unieważnienie albo dokumentem potwierdzającym stwierdzenie nieistnienia małżeństwa; 
• W przypadku, jeśli oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński ma być złożone przez pełnomocnika, powinno zostać również złożone zezwolenie sądu na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez pełnomocnika wraz z pełnomocnictwem. 

Co zawiera zapewnienie? 

• Nazwiska i imiona nupturientów, ich nazwiska rodowe, gdy jest możliwość ich ustalenia, stan cywilny, obywatelstwo, daty i miejsca urodzenia, numery PESEL, jeśli są nadane i oznaczenia przedstawionych dokumentów tożsamości; 
• Jeśli osoba zamierzająca zawrzeć małżeństwo, pozostawała wcześniej w związku małżeńskim albo stwierdzone zostało prawomocne nieistnienie małżeństwa, wskazuje się miejsce jego zawarcia; 
• Imiona, nazwiska oraz nazwiska rodowe rodziców nupturientów; 
• Informacje o wspólnych dzieciach osób zamierzających zawrzeć związek małżeński oraz oznaczenie ich aktów urodzenia i urzędu stanu cywilnego, w którym zostały sporządzone, jeśli są znane; 

• Jeśli związek małżeński, który ma zostać zawarty podlega prawa wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego albo związek zawarty za granicą przed konsulem lub przed osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula składa się oświadczenie o nazwisku (nazwiskach), które będą nosiły osoby zamierzające zawrzeć związek małżeński po jego zawarciu oraz oświadczenie w sprawie nazwisk, jakie będą nosiły dzieci zrodzone z tego małżeństwa; 

• Oświadczenie, że nie zachodzą przeszkody uniemożłiwiające zawarcie małżeństwa, do których należą m.in. przeszkoda wieku, przeszkoda ubezwłasnowolnienia, przeszkoda choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego, przeszkoda pozostawania w związku małżeńskim, przeszkoda pokrewieństwa lub powinowactwa, przeszkoda przysposobienia (oświadczenie to jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań);  

• Informacja o pouczeniu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia; 
• Podpisy nupturientów oraz kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula przyjmującego zapewnienie.  

Do dokumentów potwierdzających ustanie, unieważnienie albo stwierdzenie nieistnienia małżeństwa należą w szczególności:  

• Odpis skrócony aktu zgonu lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu lub uznania za zmarłego poprzedniego małżonka; 

• Odpis prawomocnego wyroku o unieważnieniu małżeństwa; 
• Odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie; 
• Odpis prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego nieistnienie małżeństwa. 

W przypadku cudzoziemców należy złożyć: 

• Zapewnienie; 

• Odpis aktu urodzenia; 
• Odpis aktu małżeństwa z adnotacją o jego ustaniu, unieważnieniu albo stwierdzeniu jego nieistnienia albo odpisu aktu małżeństwa z dokumentem potwierdzającym jego ustanie lub unieważnienie lub dokumentem potwierdzającym stwierdzenie nieistnienia małżeństwa, jeżeli pozostawał uprzednio w związku małżeńskim, a nie da się ustalić danych niezbędnych do sporządzenia aktu małżeństwa na podstawie pozostałych składanych dokumentów; 
• Dokument stwierdzający, że zgodnie z właściwym prawem może zawrzeć małżeństwo, chyba że zgodnie z Prawem prywatnym międzynarodowym można to ustalić na podstawie prawa polskiego; W przypadku, gdy dostarczenie wspomnianych dokumentów wiąże się z trudnymi do przezwyciężenia przeszkodami, sąd może zwolnić tę osobę z obowiązku ich/jego złożenia lub przedstawienia. Postępowanie te, które toczy się w trybie postępowania nieprocesowego na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, inicjuje osoba, która jest zobowiązana do złożenia dokumentu. 

Okres oczekiwania: oznacza, że małżeństwo nie może zostać zawarte przed upływem miesiąca od dnia, w którym nupturienci złożyli kierownikowi urzędu stanu cywilnego pisemne zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie tego małżeństwa. Kierownik urzędu stanu cywilnego może jednak zezwolić na zawarcie małżeństwa przed upływem tego okresu, jeśli przemawiają za tym szczególnego względy. W przepisach nie ma jednak informacji na temat tego, o jakiego rodzaju szczególne względy chodzi. W przypadku odmowy wydania zezwolenia na wcześniejsze zawarcie małżeństwa, kierownik urzędu stanu cywilnego zobowiązany jest swoją decyzję pisemnie uzasadnić. Powinien w uzasadnieniu wskazać przyczyny odmowy. Wnioskodawca może złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego wniosek o kontrolę odmowy, czy okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego są uzasadnione dla wydania odmowy dokonania czynności. Wniosek do sądu należy złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia odmowy wydanej przez kierownika urzędu stanu cywilnego.  

Zaświadczenie wydane przez kierownika urzędu stanu cywilnego: Zaświadczenie to dotyczy osób, które zamierzają zawrzeć małżeństwo podlegające prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego albo zawierane przez obywateli polskich za granicą przed konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, kierownik urzędu stanu cywilnego wydaje zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz treść i datę złożonych przed nim oświadczeń w sprawie nazwisk przyszłych małżonków i ich dzieci, które jest ważne przez 6 miesięcy od dnia jego wydania.  Kierownik urzędu stanu cywilnego odmówi przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński lub wydania zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, gdy dowie się o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Gdy będzie miał on jednak wątpliwości, czy dana okoliczność wyłącza zawarcie małżeństwa, wtedy zwróci się do sądu o rozstrzygnięcie, czy dane małżeństwo może zostać zawarte.  

Pełnomocnictwo do zawarcia związku małżeńskiego: Oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński powinno zostać złożone osobiście, jednak w wyjątkowych sytuacjach oświadczenie może złożyć w naszym imieniu pełnomocnik. Aby móc tego dokonać, wcześniej należy uzyskać zgodę sądu. Zgoda taka może być wydana jedynie z ważnych powodów. Pełnomocnictwo takie powinno być udzielone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i powinno wymieniać osobę, z którą ma zostać zawarte.  

Zawarcie związku małżeńskiego – forma: Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego wymaga publicznego złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w obecności dwóch pełnoletnich świadków. Kierownik urzędu stanu cywilnego najpierw pyta mężczyznę i kobietę, czy zamierzają zawrzeć ze sobą małżeństwo i w momencie, gdy oboje udzielą na to pytanie twierdzącej odpowiedzi, wtedy wzywa ich do złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński i złożenia oświadczeń w sprawie nazwisk małżonków i ich dzieci. Oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński wygląda następująco:  

Świadomy/świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z (imię i nazwisko osoby, z którą wstępujemy w związek małżeński) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe.  

Oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński można złożyć w następujący sposób:  

• Odczytanie na głos oświadczenia; 
• Powtórzenie treści oświadczenia za kierownikiem urzędu stanu cywilnego; 
• W przypadku osoby niemogącej mówić, poprzez podpisanie protokołu przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński.  

Po złożeniu oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński przez osoby zawierające związek małżeński, kierownik urzędu stanu cywilnego ogłasza, że wskutek zgodnych oświadczeń obu stron małżeństwo zostało zawarte.  

Obowiązki duchownego:   

Przyjrzyjmy się teraz temu, jakie obowiązki spoczywają na duchowym. Na początku warto podkreślić, że niewypełnienie obowiązków przez duchownego może skończyć się odmową urzędnika wystawienia aktu małżeństwa, a co za tym idzie brak zawarcia małżeństwa świeckiego. Niezawarcie małżeństwa w świetle prawa nie będzie też rodziło żadnych skutków cywilnych i nie będzie podlegać pod regulację chociażby Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, chociaż będzie ono zawarte w ramach danego prawa wyznaniowego. Pamiętajmy, że na chwilę obecną można zawierać związki małżeńskie podlegające prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego, które wywołuje skutki, takie jak małżeństwo cywilne – wywołuje te same skutki.  

Obowiązki duchownego można podzielić na dwa etapy, które będą występować w różnym czasie. Pierwszy z obowiązków rodzi się przed odebraniem od nupturientów oświadczeń woli o wstąpieniu przez nich w związek małżeński. Wtedy duchowny powinien otrzymać od przyszłych małżonków zaświadczenia stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Zaświadczenie powinno zostać sporządzone przez kierownika urzędu stanu cywilnego zgodnie z wytycznymi podanymi wcześniej. Drugi obowiązek powstaje już po odebraniu oświadczeń woli o wstąpieniu w związek małżeński, kiedy to duchowny powinien sporządzić zaświadczenie stwierdzające, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w jego obecności przy zawarciu związku małżeńskiego podlegającego prawu wewnętrznemu kościoła labo innego związku wyznaniowego. Zaświadczenie powinno zostać podpisane przez duchownego, małżonków i dwóch pełnoletnich świadków. Po sporządzeniu takiego oświadczenia duchowny powinien je przekazać do urzędu stanu cywilnego przed upływem 5 dni od dnia zawarcia małżeństwa. Trzeba pamiętać, że przy obliczaniu tego terminu, nie bierze się pod uwagę dni uznawanych ustawowo za wolne od pracy.  

Istnieje również wyjątek od ogólnych zasad zawierania małżeństw, który polega na tym, że w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron nupturienci będą wtedy zwolnieni z obowiązku przedłożenia dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa, jak również od zachowania miesięcznego okresu oczekiwania na zawarcie małżeństwa.  

Photo by Gades Photography on Unsplash

The post Warunki formalne zawarcia małżeństwa first appeared on Droga do szczęścia.